દૂધ પીતા પહેલા સાવધન, હોઈ શકે છે ઝેર? ઓક્સીટોસિનનો મોટાપાયે દુરુપયોગ થઈ રહ્યો છે, HCએ કાર્યવાહીનો આદેશ આપ્યો

દિલ્હી હાઈકોર્ટે ગાયો અને ભેંસોને ઉછેરતી ડેરીઓમાં ઓક્સીટોસીનના દુરુપયોગ સામે પગલાં લેવાનો નિર્દેશ આપ્યો છે. કોર્ટે કહ્યું કે હોર્મોન સંબંધિત દવાઓ આપવી એ પ્રાણી ક્રૂરતા અને ગુનો છે.

પ્રતિકાત્મક તસવીર (Image: Freepik)

Adulterated Milk: સવારની ચાથી લઈને રાત્રિભોજન સુધી દૂધ આપણા રોજિંદા જીવનનો એક અભિન્ન ભાગ છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તમે જે દૂધ પી રહ્યા છો તે કેટલું સુરક્ષિત છે? આ સવાલ એટલા માટે ઉઠાવવામાં આવી રહ્યો છે કારણ કે દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં એક રિપોર્ટ દાખલ કરવામાં આવ્યો છે જેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે દિલ્હીમાં સપ્લાય કરવામાં આવતા દૂધમાં ઓક્સીટોસિનનો ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે. આ એ જ દવા છે જેના પર કેન્દ્ર સરકારે 2018માં પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. સરકારે કહ્યું કે તેનો દુરુપયોગ પશુઓના દૂધ ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા માટે કરવામાં આવી રહ્યો છે, જે પશુઓ તેમજ દૂધ પીતા લોકોના સ્વાસ્થ્ય પર પ્રતિકૂળ અસર કરી રહ્યું છે.

જેના પગલે દિલ્હી હાઈકોર્ટે રાજધાનીમાં ગાયો અને ભેંસોના ઉછેરમાં ઓક્સીટોસીનના દુરુપયોગ સામે પગલાં લેવા અધિકારીઓને આદેશ આપ્યો છે. કોર્ટે કહ્યું છે કે હોર્મોન સંબંધિત દવાઓ આપવી એ પ્રાણી ક્રૂરતા અને ગુનો છે.

કાર્યકારી મુખ્ય ન્યાયાધીશ મનમોહનની અધ્યક્ષતાવાળી બેંચે દિલ્હી સરકારના ડ્રગ કંટ્રોલ વિભાગને સાપ્તાહિક તપાસ કરવા અને કેસ નોંધવા કહ્યું છે. પોલીસ આ અંગે તપાસ કરશે. કોર્ટે દિલ્હી પોલીસની ઈન્ટેલિજન્સ બ્રાન્ચને ઓક્સીટોસિન ઉત્પાદન, પેકેજિંગ અને વિતરણના સ્ત્રોતોની ઓળખ કરવા કહ્યું છે. ઉપરાંત આ મામલે કાયદા મુજબ કાર્યવાહી કરવા પણ કહેવામાં આવ્યું છે. રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં ડેરીઓની હાલત સાથે સંબંધિત સુનીના સિબ્બલ અને અન્ય લોકોની અરજી પર સુનાવણી દરમિયાન કોર્ટે આ આદેશ આપ્યો છે. જસ્ટિસ પીએસ અરોરા પણ બેન્ચમાં સામેલ હતા. ખંડપીઠે કોર્ટ કમિશનર દ્વારા ઉઠાવવામાં આવેલ મુદ્દો પણ નોંધ્યો હતો કે ઓક્સીટોસિનનો ઉપયોગ પશુઓમાંથી દૂધ ઉત્પાદન વધારવાના હેતુથી આડેધડ ઉપયોગ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

કોર્ટે કહ્યું, "ઓક્સીટોસિનનો વહીવટ પ્રાણીઓની ક્રૂરતા સમાન છે અને તે પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ એક્ટ 1960ની કલમ 12 હેઠળ નોંધનીય ગુનો છે, તેથી આ અદાલત ડ્રગ કંટ્રોલ વિભાગ, GACTDને સાપ્તાહિક તપાસ કરવા અને ખાતરી કરવા માટે નિર્દેશ કર્યો છે કે "ઓક્સીટોસીનના દુરુપયોગ અથવા કબજાના તમામ કેસ પ્રિવેન્શન ઓફ ક્રુઅલ્ટી ટુ એનિમલ્સ એક્ટ 1960ની કલમ 12 અને ડ્રગ્સ એન્ડ કોસ્મેટિક્સ એક્ટની કલમ 18(A) હેઠળ નોંધવામાં આવે."

આ એક ગંભીર મુદ્દો છે અને આપણે જાગૃત રહેવાની જરૂર છે. દૂધ ખરીદતી વખતે સાવચેત રહો અને વિશ્વસનીય સ્ત્રોતોમાંથી જ દૂધ ખરીદો. આ ઉપરાંત લોકોના આરોગ્ય સાથે રમત ન થાય તે માટે સરકારને આ મામલે કડક કાર્યવાહી કરવા અપીલ છે.