General Knowledge: બે ભાગોમાં તુટી રહ્યો છે પૃથ્વી પરનો આ મોટો ખંડ, ભારત સાથે આવીને ટકરાશે, પછી શું થશે ? જાણો

Africa in Crisis: ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓના મતે આફ્રિકાના બે ટુકડા થવાનો ભય છે. વાસ્તવમાં, થોડા સમય પહેલા તેની વચ્ચે એક તિરાડ દેખાવા લાગી હતી

(તસવીર- એબીપી લાઇવ)

Source : એબીપી લાઇવ

Africa in Crisis: કુદરતી ઘટનાઓ બનતી રહે છે, ક્યારેક આ ઘટનાઓ માનવ જીવનને ખોરવી નાખે છે તો ક્યારેક આ ઘટનાઓ ટાપુને બે ભાગમાં વહેંચવાનું કારણ બની જાય છે. વૈજ્ઞાનિકોના મતે ભારત આફ્રિકાથી અલગ થઈ ગયું અને આ અલગ ભાગ આવ્યો અને તેની સાથે અથડાઈને એશિયામાં જોડાઈ ગયો. આ અથડામણને કારણે હિમાલયની પર્વતમાળાઓ બની હતી. આ જ કારણ છે કે તેમને નવા અને કાચા પર્વતો કહેવામાં આવે છે, જ્યારે અરવલ્લીની પર્વતમાળાઓ મજબૂત અને નક્કર છે.

આફ્રિકાની વચ્ચો-વચ કેમ પડી રહી છે તિરાડ ? 
ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓના મતે આફ્રિકાના બે ટુકડા થવાનો ભય છે. વાસ્તવમાં, થોડા સમય પહેલા તેની વચ્ચે એક તિરાડ દેખાવા લાગી હતી, જેનું કદ સતત વધી રહ્યું છે. માર્ચ 2023માં જ્યારે આ તિરાડ મળી આવી ત્યારે તેની લંબાઈ 56 કિલોમીટર હતી, જેનું કદ ધીમે ધીમે વધી રહ્યું છે. આ જોતાં ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ આફ્રિકાના વધુ બે ભાગમાં વિભાજનને લઈને ચિંતિત છે.

બની શકે છે નવો મહાસાગર - 
જિયૉલોજિકલ સોસાયટી ઓફ લંડનના જણાવ્યા અનુસાર લાલ સમુદ્રથી મૉઝામ્બિક સુધી 3500 કિમીની ખીણોનું લાંબુ નેટવર્ક છે. હવે આ સમગ્ર વિસ્તાર એક મોટી તિરાડમાં ફેરવાઈ રહ્યો છે. સોસાયટીના મતે આફ્રિકાની મધ્યમાં સર્જાતી આ તિરાડમાં નવો મહાસાગર બની શકે છે.

હવે સવાલ એ પણ ઊભો થાય છે કે શું આફ્રિકા ખરેખર બે ભાગમાં વહેંચાઈ જશે. વળી પ્રશ્ન એ છે કે જો આફ્રિકા બે ભાગમાં વહેંચાઈ જાય તો કેટલો સમય લાગશે? આવા તમામ પ્રશ્નોના જવાબો મેળવવા માટે, ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ ટેક્ટોનિક પ્લેટ્સ પર સંશોધન કરી રહ્યા છે. એવો પણ ખ્યાલ છે કે જો તે બે ભાગમાં વહેંચાઈ જાય તો તેનો એક ભાગ ભારત સાથે આવીને ટકરાઈ શકે છે. એક અનુમાન પ્રમાણે, આફ્રિકા ખંડ બે ભાગમાં તુટી જશે અને એક ભાગ ભારત સાથે આવી ટકરાઇ શકે છે, જો આવુ થશે તો ભારતના દરિયા કિનારે મોટા મોટા પહાડો બની શકે છે. 

શું કહે છે સ્ટડી ? 
એક સ્ટડી મુજબ, આ તિરાડ લગભગ 25 મિલિયન વર્ષો પહેલા સક્રિય રીતે વિકાસ કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. આ તિરાડ હદ લગભગ 3,500 કિલોમીટર છે. આ ફાટ ઉત્તરમાં લાલ સમુદ્રથી આફ્રિકન ખંડના દક્ષિણ-પૂર્વમાં મોઝામ્બિક સુધી ફેલાયેલી છે.

આફ્રિકા શા માટે બે ભાગમાં વહેંચાઈ રહ્યું છે ? આના કારણો શું છે તે વર્ષોથી ચર્ચાનો વિષય છે. ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ માને છે કે કેન્યા અને ઇથોપિયાની નીચેનો ભાગ પૃથ્વીની અંદર તીવ્ર ગરમીને કારણે વિસ્તરી રહ્યો છે. જેના કારણે વિશાળ જ્વાળામુખી ફાટવા લાગ્યા છે. જેના કારણે તિરાડોમાંથી લાવા નીકળી રહ્યો છે અને તિરાડો સર્જાઈ છે.

ક્યાં સુધી બે ભાગોમાં વહેંચાઇ જશે આફ્રિકા ? 
ડેટા અને અભ્યાસો અનુસાર, ન્યૂબિયન અને સોમાલી પ્લેટો દર વર્ષે લગભગ 7 મિલીમીટરથી અલગ થઈ રહી છે. હાલમાં આ તિરાડ દરિયાની સપાટીથી ઉપર છે, પરંતુ દર વર્ષે તે પહોળી થતી જશે અને ખીણની અંદરની જમીન ડૂબી જશે. જો આમ થાય તો પણ આફ્રિકાને અલગ થવામાં લાખો વર્ષ લાગશે.

આ પણ વાંચો