Gratuity Calculator: જો તમારો પગાર ₹30,000 છે, તો 1 વર્ષમાં કેટલી ગ્રેચ્યુઇટી મળશે? જાણો નવા નિયમોનું ગણિત
Gratuity Rules: 5 વર્ષની શરત હટશે? હવે નોકરી બદલનારાઓને નુકસાન નહીં જાય, આ ફોર્મ્યુલાથી ગણો તમારી રકમ.

Gratuity Rules: કેન્દ્ર સરકારના પ્રસ્તાવિત નવા શ્રમ કાયદા (New Labour Codes) નોકરિયાત વર્ગ માટે મોટી રાહત લઈને આવી શકે છે. અત્યાર સુધી ગ્રેચ્યુઇટી મેળવવા માટે 5 વર્ષની રાહ જોવી પડતી હતી, પરંતુ નવા નિયમો હેઠળ આ સમયમર્યાદા ઘટાડીને 1 વર્ષ કરવાની વિચારણા છે. આનો અર્થ એ છે કે "સતત સેવા" ના માત્ર 1 વર્ષ પૂર્ણ કર્યા પછી પણ કર્મચારી ગ્રેચ્યુઇટી માટે પાત્ર બનશે. ઉદાહરણ તરીકે, જો કોઈ કર્મચારીનો મૂળ પગાર (Basic Salary) ₹30,000 છે, તો તેને એક વર્ષના અંતે આશરે ₹17,300 મળવાપાત્ર થશે. આ ફેરફાર ખાસ કરીને ખાનગી ક્ષેત્રના એવા કર્મચારીઓ માટે આશીર્વાદરૂપ છે જેઓ પોતાની કારકિર્દીમાં વારંવાર નોકરી બદલતા હોય છે.
5 વર્ષની રાહનો અંત?
જૂની સિસ્ટમ મુજબ, ગ્રેચ્યુઇટી મેળવવા માટે એક જ સંસ્થામાં સતત 5 વર્ષ સુધી કામ કરવું અનિવાર્ય હતું. આ નિયમને કારણે લાખો યુવાનો, જેઓ સારી તકો માટે નોકરી બદલતા હતા, તેઓ 4 વર્ષ અને 11 મહિના કામ કર્યા પછી પણ હકદાર રકમથી વંચિત રહી જતા હતા. પરંતુ નવા વેતન સંહિતા (Wage Code) ના પ્રસ્તાવોએ આ ચિત્ર બદલી નાખ્યું છે. નવી જોગવાઈઓ હેઠળ, ગ્રેચ્યુઇટીની પાત્રતા માટેની સમયમર્યાદા ઘટાડીને 1 વર્ષ કરવામાં આવી છે. જોકે, આ માટે સૌથી મહત્વની શરત 'સેવાની સાતત્યતા' (Continuity of Service) છે. જો તમે એક વર્ષ દરમિયાન લાંબી રજા લીધી હોય તો તે પાત્રતાને અસર કરી શકે છે.
ગ્રેચ્યુઇટી ગણતરીનું ફોર્મ્યુલા શું છે?
ઘણા લોકો તેમના કુલ પગાર (CTC) અથવા હાથમાં આવતા પગાર (In-hand Salary) ના આધારે ગણતરી કરવાની ભૂલ કરે છે. વાસ્તવમાં, ગ્રેચ્યુઇટીની ગણતરી હંમેશા તમારા 'મૂળ પગાર' (Basic Salary) અને 'મોંઘવારી ભથ્થા' (DA) ના આધારે થાય છે.
સૂત્ર (Formula): (છેલ્લો મૂળ પગાર + DA) × (15/26) × (સેવાના કુલ વર્ષો)
આ ગણતરીમાં બે આંકડા મહત્વના છે:
15: કારણ કે દરેક પૂર્ણ થયેલા વર્ષ માટે તમને 15 દિવસનો પગાર પ્રોત્સાહન રૂપે મળે છે.
26: સામાન્ય રીતે મહિનામાં 30 દિવસ હોય છે, પરંતુ 4 રવિવારની રજા બાદ કરતા 26 કાર્યકારી દિવસો (Working Days) ગણવામાં આવે છે.
₹30,000 ના પગાર પર કેટલી રકમ મળશે?
ચાલો એક ઉદાહરણ દ્વારા સમજીએ. ધારો કે તમે કોઈ પ્રાઈવેટ કંપનીમાં કામ કરો છો અને તમારો છેલ્લો મૂળ પગાર (Basic + DA) ₹30,000 છે. નવા નિયમો અનુસાર તમે ત્યાં 1 વર્ષ પૂર્ણ કર્યું છે. તો ગણતરી નીચે મુજબ થશે:
છેલ્લો પગાર: ₹30,000
સેવાનો સમય: 1 વર્ષ
ગણતરી: 30,000 × (15/26) × 1
કુલ ગ્રેચ્યુઇટી: ₹17,307 (આશરે)
આનો સીધો અર્થ એ છે કે જે કર્મચારીઓ પહેલા ખાલી હાથે નોકરી બદલતા હતા, તેઓ હવે 1 વર્ષ કામ કરીને પણ હજારો રૂપિયાની બચત ઘરે લઈ જઈ શકશે. આ નિયમ લાગુ થવાથી કર્મચારીઓની આર્થિક સુરક્ષામાં મોટો વધારો થશે.





















