પરમાણુ હુમલા બાદ રેડિયેશન ફેલાય તો તેને કેવી રીતે રોકવામાં આવે છે? જાણો કોણ કરે છે આ કામ

પાકિસ્તાનમાં પરમાણુ રેડિયેશન લીકના અહેવાલો વચ્ચે ચર્ચા; રેડિયેશન લીક રોકી શકાતું નથી, માત્ર નિયંત્રિત કરી શકાય છે; સૌથી ખતરનાક ગામા કિરણોને રોકવા માટે કોંક્રિટ-સીસાની દીવાલો જ અસરકારક.

પરમાણુ રેડિયેશન ફેલાય તો તેને કેવી રીતે રોકવામાં આવે છે?

Source : એબીપી અસ્મિતા

Pakistan nuclear leak 2025: પરમાણુ શસ્ત્રોની વિનાશક ક્ષમતા અને તેનાથી ફેલાતા રેડિયેશનનો ભય હંમેશા વિશ્વ પર તોળાતો રહે છે. તાજેતરમાં, ભારત-પાકિસ્તાન તણાવ વચ્ચે પાકિસ્તાનમાં પરમાણુ બોમ્બમાંથી રેડિયેશન લીક થયાના અહેવાલો (જોકે અસત્યતાની પુષ્ટિ નથી) ફેલાતાં, આ ભય ફરી એકવાર ચર્ચામાં આવ્યો છે. જો ખરેખર આવી કોઈ પરિસ્થિતિ સર્જાય છે, તો પરમાણુ રેડિયેશનના ફેલાવાને કેવી રીતે રોકી શકાય અને તેનાથી બચવા માટે શું પગલાં લઈ શકાય, તે જાણવું અત્યંત જરૂરી છે.

પરમાણુ બોમ્બ કે અન્ય કિરણોત્સર્ગી પદાર્થોમાંથી થતું રેડિયેશન લીક અત્યંત જોખમી હોય છે. સૌ પ્રથમ, એ જાણી લો કે એકવાર પરમાણુ રેડિયેશન ફેલાવાનું શરૂ થાય, પછી તેને સંપૂર્ણપણે રોકી શકાતું નથી. જોકે, તેના ફેલાવાને ઘટાડવા અને તેના સંપર્કથી બચવા માટે ચોક્કસ પગલાં લઈ શકાય છે. જો ક્યાંક કિરણોત્સર્ગ લીક થયો હોય, તો તે વિસ્તારને વર્ષો સુધી જાડા ઢાલ (શીલ્ડિંગ) થી ઢાંકીને અલગ રાખવો એ એક ઉપાય હોઈ શકે છે. કિરણોત્સર્ગી વસ્તુઓનો નિકાલ એવી રીતે કરવો જોઈએ કે તે ક્યારેય કોઈના સંપર્કમાં ન આવે, આ માટે વિશેષ સુરક્ષિત સ્થળોનો ઉપયોગ થાય છે.

વિવિધ કિરણો અને તેને રોકવાના ઉપાય:

કિરણોત્સર્ગમાં આલ્ફા, બીટા અને ગામા જેવા વિવિધ પ્રકારના કિરણોનો સમાવેશ થાય છે. આલ્ફા અને બીટા કિરણોને પાણી જેવી વસ્તુઓ અમુક હદ સુધી (મોટી માત્રામાં હોય તો) રોકી શકે છે. પરંતુ, ગામા કિરણો સૌથી વધુ ખતરનાક અને ભેદક હોય છે. ગામા કિરણો માનવ શરીર માટે એટલા હાનિકારક છે કે તે ડીએનએને પણ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. ગામા કિરણોને રોકવા માટે ફક્ત કોંક્રિટ અને સીસા (Lead) જેવી ભારે અને જાડી સામગ્રીની બનેલી દિવાલો જ અસરકારક હોય છે.

પરમાણુ હુમલો કે રેડિયેશન લીક સમયે સામાન્ય માણસ શું કરે?

જો પરમાણુ હુમલો થાય કે રેડિયેશન લીક થાય, તો સામાન્ય માણસ માટે પોતાને બચાવવાનો સૌથી શ્રેષ્ઠ અને પ્રાથમિક ઉપાય છે કે તાત્કાલિક કોઈ સુરક્ષિત ઇમારતની અંદર આશ્રય લેવો અને ઓછામાં ઓછા ૪૮ કલાક સુધી બહાર ન નીકળવું. પરમાણુ હુમલાના કિસ્સામાં પરિસ્થિતિ વધુ ગંભીર હોય છે, પરંતુ આવા સમયે પણ કોઈ મજબૂત ઇમારતની અંદર લાંબા સમય સુધી રહેવાથી ગંભીર અસર ટાળી શકાય છે. રેડિયેશન માઇલો સુધી ફેલાઈ શકે છે, તેથી આવા સમયે ગભરાઈને બહુ દૂર ભાગવાને બદલે તમે જ્યાં છો ત્યાં કોઈ સુરક્ષિત સ્થળે રહેવું વધુ સલામત છે. બારીઓ અને દરવાજા બંધ રાખવા જોઈએ.

રેડિયેશનના સંપર્કમાં આવ્યા પછી શું કરવું?

જો એવી શક્યતા હોય કે રેડિયેશન તમારા કપડાં કે શરીર પર આવ્યું છે, તો તાત્કાલિક કેટલાક પગલાં ભરવા જરૂરી છે.

1. કપડાં બદલો: તરત જ તમારા શરીર પરના કપડાં બદલી નાખો.
2. સુરક્ષિત નિકાલ: કાઢેલા કપડાંને પ્લાસ્ટિકની થેલીમાં airtight બંધ કરો અને તેને માણસો અને પ્રાણીઓથી દૂર સુરક્ષિત સ્થળે રાખો.
3. શરીર સાફ કરો: તમારા શરીરને સાબુ અને પાણીથી સારી રીતે સાફ કરો, પરંતુ ચામડીને બહુ ઘસશો નહીં.
4. વાળની કાળજી: વાળ ધોતી વખતે કન્ડિશનરનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો, કારણ કે રેડિયેશન તેના પર ચોંટી શકે છે અને વાળમાં એકઠા થઈ શકે છે.
5. ચહેરાની સફાઈ: તમારા નાક, કાન અને આંખોને ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક અને નાજુક રીતે સ્વચ્છ કપડા અથવા ટીશ્યુ પેપરથી સાફ કરો.

આ પણ વાંચો

પાકિસ્તાનને કડક ચેતવણી, આતંકવાદ પર દુનિયાને મોટો મેસેજઃ રાષ્ટ્રજોગ સંબોધનમાં પીએમ મોદીએ કહી આ મોટી વાતો

પીએમ મોદીની પાકિસ્તાનને ખુલ્લી ચીમકી: "આતંક અને વાતો સાથે ન ચાલે; વાત થશે તો માત્ર….."