Israel-India Relations: ઇઝરાયલની 'આયર્ન ડોમ' નિષ્ફળ થતા ભારત યાદ આવ્યું, મદદ માટે ભારતને ફોન કર્યો અને પછી....
ઇઝરાયલના સંરક્ષણ સચિવે ભારતના સંરક્ષણ સચિવ સાથે કરી મહત્વપૂર્ણ વાતચીત; ઇરાનની હાઇપરસોનિક મિસાઇલો સામે ઇઝરાયલની 'આયર્ન ડોમ' અને 'એરો' સિસ્ટમ નિષ્ફળ, દારૂગોળાની તીવ્ર અછત.

Israel India defense call: ઇરાન સાથે ચાલી રહેલા ભીષણ યુદ્ધ વચ્ચે, ઇઝરાયલી સંરક્ષણ દળો (IDF) સામે એક મોટો પડકાર ઉભો થયો છે. ઇરાન દ્વારા છોડવામાં આવેલી હાઇપરસોનિક મિસાઇલ 'ફતેહ' સામે ઇઝરાયલની અત્યાધુનિક હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ, જેમાં ખાસ કરીને 'આયર્ન ડોમ' અને 'એરો' સિસ્ટમનો સમાવેશ થાય છે, નિષ્ફળ સાબિત થઈ રહી છે. આ ગંભીર પરિસ્થિતિ વચ્ચે, ઇઝરાયલના સંરક્ષણ મંત્રાલયના ડિરેક્ટર જનરલ (નિવૃત્ત) અમીર બારામએ ભારતના સંરક્ષણ સચિવ રાજેશ કુમાર સિંહ સાથે ફોન પર મહત્વપૂર્ણ વાતચીત કરી છે. જોકે ભારત કે ઇઝરાયલે આ વાતચીતની વિગતો સત્તાવાર રીતે શેર કરી નથી, પરંતુ સૂત્રોના મતે ઇઝરાયલે ભારત પાસેથી દારૂગોળો અને તકનીકી મદદ માંગી હોવાની સંભાવના છે.
ઇઝરાયલને દારૂગોળાની અછત અને મિસાઇલ નિષ્ફળતા
ભારતના સંરક્ષણ મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, અમીર બારામએ પોતે રાજેશ કુમાર સિંહને ફોન કરીને વર્તમાન ઇઝરાયલ-ઈરાન યુદ્ધ સંબંધિત પરિસ્થિતિઓથી વાકેફ કર્યા હતા. ભારતના સંરક્ષણ સચિવ દેશના દારૂગોળો અને શસ્ત્રોના ઉત્પાદન તેમજ ખરીદ-વેચાણ માટે સીધા જવાબદાર છે. ઇઝરાયલના ઓપરેશન રાઇઝિંગ લાયનના જવાબમાં ઇરાને ઓપરેશન ટ્રુ-પ્રોમિસ-3 શરૂ કર્યું છે, જેમાં ઇઝરાયલના સૌથી મોટા શહેર તેલ અવીવ પર હાઇપરસોનિક મિસાઇલ 'ફતેહ'નો ઉપયોગ કર્યો છે. ઇઝરાયલની હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલી આ ઇરાની મિસાઇલોને રોકવામાં નિષ્ફળ ગઈ છે, જેના કારણે તેલ અવીવ અને હાઇફા પોર્ટમાં ભારે નુકસાનના અહેવાલો આવ્યા છે. ઇરાન દ્વારા છોડવામાં આવેલી 300 મિસાઇલોમાંથી, ઓછામાં ઓછી 40 મિસાઇલો એવી છે કે એરો કે આયર્ન ડોમ તેમને શોધી શક્યા નથી.
અમેરિકન મદદ અને ભારતીય સહયોગની સંભાવના
ઇઝરાયલ સંરક્ષણ દળો (IDF) ઇરાનની લાંબા અંતરની બેલિસ્ટિક અને હવાઈ સંરક્ષણ મિસાઇલોને અટકાવવા માટે અમેરિકાની મદદથી વિકસિત એરો મિસાઇલ સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરે છે, પરંતુ માહિતી અનુસાર, ઇઝરાયલ પાસે બહુ ઓછા દિવસો માટે એરો મિસાઇલો બાકી છે. એરોની રેન્જ લગભગ 2400 કિલોમીટર છે. આવી સ્થિતિમાં, જો અમેરિકા મદદ નહીં કરે અથવા યુદ્ધમાં કૂદી ન પડે, તો આવનારા દિવસો ઇઝરાયલ માટે મુશ્કેલ બની શકે છે. આ સંજોગોમાં, એવું અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે ઇઝરાયલને ભારત પાસેથી દારૂગોળો અથવા હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીની તાત્કાલિક જરૂર છે. નોંધનીય છે કે ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન, ભારતના IACCS અને આકાશતીર સિસ્ટમોએ પાકિસ્તાનના મિસાઇલ અને ડ્રોન હુમલાઓને સફળતાપૂર્વક નિષ્ફળ બનાવ્યા હતા.
ઇઝરાયલી દળો ટૂંકા અંતરના મિસાઇલો, રોકેટ અને ડ્રોનને તોડી પાડવા માટે આયર્ન ડોમનો ઉપયોગ કરે છે. મધ્યમ અંતરની ડેવિડ સ્લિંગ મિસાઇલ સિસ્ટમનો પણ ઉપયોગ થાય છે, જેની રેન્જ 300 કિલોમીટર છે. બારામએ બુધવારે (18 જૂન 2025) ઇઝરાયલ એરોસ્પેસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ (ISI) ની મુલાકાત લીધી અને દારૂગોળાના ઉત્પાદનની સમીક્ષા કરી, જે તેમની ચિંતા દર્શાવે છે.
ભારત-ઇઝરાયલના મજબૂત સંરક્ષણ સંબંધો
ભારત અને ઇઝરાયલ વચ્ચેના મજબૂત સંરક્ષણ સંબંધો કોઈનાથી છુપાયેલા નથી. કારગિલ યુદ્ધથી લઈને ઓપરેશન સિંદૂર સુધી, ઇઝરાયલે હંમેશા ભારતને મદદ કરી છે. ઓપરેશન સિંદૂર દરમિયાન, ભારતે ઇઝરાયલના હારોપ અને હાર્પી ડ્રોન દ્વારા પાકિસ્તાનના આતંકવાદી ઠેકાણા અને રડાર સિસ્ટમનો નાશ કર્યો હતો. ભારતીય વાયુસેનાના લડાકુ વિમાનોએ પાકિસ્તાન પર હુમલો કરવા માટે ઇઝરાયલની રેમ્પેજ મિસાઇલનો પણ ઉપયોગ કર્યો હતો. ઇઝરાયલ છેલ્લા બે વર્ષથી હમાસ અને પછી હિઝબુલ્લાહ જેવા આતંકવાદી સંગઠનો સાથે યુદ્ધ લડી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, ઇઝરાયલ દારૂગોળાની, ખાસ કરીને લાંબા અંતરની એરો મિસાઇલ સિસ્ટમની, તીવ્ર અછતનો સામનો કરી રહ્યું છે. આ ફોન કોલ બંને દેશો વચ્ચેના ઊંડાણપૂર્વકના સંરક્ષણ સહયોગને વધુ મજબૂત બનાવે છે.





















