અમેરિકી હુમલા બાદ ઈરાનની સંસદે એવો નિર્ણય કર્યો કે ભારતનું વધી જશે ટેન્શન, સમગ્ર વિશ્વમાં હાહાકાર મચી જશે
અમેરિકી હુમલા બાદ ઈરાનનો મોટો નિર્ણય, વિશ્વના 20% તેલ વેપાર માટે મહત્ત્વપૂર્ણ જળમાર્ગ બંધ થવાના આરે; સુપ્રીમ નેશનલ સિક્યુરિટી કાઉન્સિલના અંતિમ નિર્ણય પર સૌની નજર; ભારત પર ઓછી અસર થવાની શક્યતા.
Iran Hormuz corridor closure: ઇઝરાયલ સાથે ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે, અમેરિકાએ રવિવારે (જૂન 22, 2025) ઇરાનના ત્રણ પરમાણુ ઠેકાણાઓ પર B-2 બોમ્બર વિમાનો દ્વારા બંકર બસ્ટર બોમ્બથી હુમલો કર્યો હતો. આ અમેરિકી હુમલાના પ્રત્યાઘાત રૂપે, હવે ઈરાનની સંસદે એક મોટો અને દૂરગામી નિર્ણય લીધો છે: આંતરરાષ્ટ્રીય કોરિડોર હોર્મુઝ સ્ટ્રેટ (Hormuz Strait) બંધ કરવાનો પ્રસ્તાવ પસાર કર્યો છે. ઈરાનના આ નિર્ણયથી વિશ્વભરના દેશોની અર્થવ્યવસ્થા પર ગંભીર અસર પડશે અને વૈશ્વિક તેલના ભાવમાં જોરદાર ઉછાળો આવી શકે છે.
હોર્મુઝ સ્ટ્રેટનું વૈશ્વિક મહત્વ
હોર્મુઝ સ્ટ્રેટ એ પર્સિયન ગલ્ફ અને ઓમાનના અખાત વચ્ચેનો કાર્ગો જહાજો માટેનો સૌથી ટૂંકો દરિયાઈ માર્ગ છે. વૈશ્વિક તેલ અને ગેસ વેપારનો લગભગ 20 ટકા હિસ્સો આ વ્યૂહાત્મક માર્ગ દ્વારા થાય છે. જો આ માર્ગ બંધ થઈ જાય તો કાર્ગો જહાજોને તેમના ગંતવ્ય સ્થાન સુધી પહોંચવા માટે લાંબો અને ખર્ચાળ વૈકલ્પિક માર્ગ અપનાવવો પડશે, જેનાથી પરિવહન ખર્ચમાં ભારે વધારો થશે અને ડિલિવરીનો સમય પણ લાંબો થશે.
વૈશ્વિક પ્રતિક્રિયા અને યુદ્ધનો વ્યાપ
ઈરાનના આ નિર્ણયની સીધી અસર વૈશ્વિક અર્થતંત્ર પર પડશે, જેના કારણે અમેરિકા અને ઇઝરાયલ કોઈપણ ભોગે હવાઈ સંરક્ષણ દ્વારા હોર્મુઝ કોરિડોરને ખુલ્લો રાખવાનો પ્રયાસ કરશે. યુરોપિયન દેશો પણ આર્થિક અસ્થિરતાના ભયને કારણે હોર્મુઝ કોરિડોર ખુલ્લો રાખવાના પક્ષમાં આવશે. આ સ્થિતિ ઇરાન-ઇઝરાયલ યુદ્ધને અરબી અખાતમાં પણ લંબાવશે અને સંઘર્ષનો વ્યાપ વધારશે, તેને વધુ ઉગ્ર બનાવશે. બીજી તરફ, યમનમાં હુતી બળવાખોરોએ પણ સમુદ્રમાં ઇઝરાયલી અને યુએસ કાર્ગો જહાજોને નિશાન બનાવવાની ચેતવણી આપી છે, જે તણાવને વધુ વધારી રહી છે.
ઈરાની સંસદનો નિર્ણય અને અંતિમ મંજૂરી
ઈરાનની સરકારી ન્યૂઝ ચેનલે રવિવારે (જૂન 22) જણાવ્યું હતું કે ઈરાની સંસદે હોર્મુઝ કોરિડોર બંધ કરવાના નિર્ણયને મંજૂરી આપી દીધી છે. જોકે, આ નિર્ણયનો અમલ કરતા પહેલા તેને ઈરાનની સુપ્રીમ નેશનલ સિક્યુરિટી કાઉન્સિલની અંતિમ મંજૂરી મેળવવી પડશે. જો સુરક્ષા પરિષદ આ નિર્ણય સાથે સંમત થાય છે, તો હોર્મુઝ કોરિડોર બંધ થઈ જશે. ઈરાનના સાંસદ અને રિવોલ્યુશનરી ગાર્ડ્સના કમાન્ડર ઈસ્માઈલ કોસારીએ યંગ જર્નાલિસ્ટ ક્લબને જણાવ્યું હતું કે કોરિડોર બંધ કરવાનો પ્રસ્તાવ તેમના એજન્ડામાં શામેલ છે અને જ્યારે પણ જરૂર પડશે ત્યારે તેનો અમલ કરવામાં આવશે.
ભારત પર સંભવિત અસર
ઈઝરાયલ-ઈરાન સંઘર્ષ અને હોર્મુઝ કોરિડોર બંધ કરવાના ઈરાનના સંભવિત નિર્ણયથી ભારત પર ખાસ અસર થવાની શક્યતા ઓછી છે. ભારતે આ સંઘર્ષની સંભવિત અસરોનો અગાઉથી ખ્યાલ મેળવી લીધો હતો અને તેનાથી બચવા માટે જરૂરી વ્યવસ્થા કરી લીધી છે. પીટીઆઈના એક અહેવાલ મુજબ, વૈશ્વિક વેપાર વિશ્લેષક ફર્મ કેપ્લરના ડેટા દર્શાવે છે કે ભારતે જૂન મહિનામાં જ રશિયા અને અમેરિકાથી તેલની આયાતમાં નોંધપાત્ર વધારો કર્યો છે. ખાસ કરીને, જૂનમાં રશિયાથી ભારતની તેલ આયાત છેલ્લા 2 વર્ષમાં સૌથી વધુ રહી છે, જે દર્શાવે છે કે ભારત વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો પર નિર્ભરતા વધારી રહ્યું છે.
ટોપ સ્ટોરી
ટ્રેન્ડિંગ સમાચાર
