Explainer: મ્યાંમમારમાં કેમ આવે છે વારંવાર ભયંકર ભૂકંપ, સાગાઇંગ ફોલ્ટ બને છે ધરતીકંપનું કારણ?
Explainer: એવું કહેવાય છે કે મ્યાનમારમાં ભૂકંપના જોખમનું સૌથી મોટું કારણ સાંગાઇંગ ફોલ્ટ છે. આ એક મોટી ખામી છે, જે મુખ્યત્વે ભારતીય પ્લેટ અને સુંડા પ્લેટની વચ્ચે આવે છે. તે મ્યાનમારથી લગભગ 1,200 કિલોમીટર સુધી વિસ્તરે છે
Myanmar Earthquake: શુક્રવારે મ્યાનમાર અને થાઈલેન્ડમાં ભૂકંપના જોરદાર આંચકા અનુભવાયા હતા. પહેલો ભૂકંપ બપોરે 12.50 વાગ્યે આવ્યો હતો, જેની તીવ્રતા 7.7 માપવામાં આવી હતી. 12 મિનિટ બાદ 6.4ની તીવ્રતાનો બીજો ભૂકંપ આવ્યો. મ્યાનમારમાં હજુ પણ ભૂકંપના આંચકા સતત અનુભવાઈ રહ્યા છે. જેના કારણે લોકોમાં ભયનો માહોલ સર્જાયો છે. મ્યાનમારમાં શુક્રવારે રાત્રે 11.56 કલાકે 4.2ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ આવ્યો હતો. ભૂકંપના કારણે મ્યાનમારમાં ભારે તબાહી સર્જાઈ છે. આ દુર્ઘટનામાં મૃત્યુઆંક વધીને 1000 થઈ ગયો છે. જ્યારે લગભગ 1700 લોકો ઘાયલ છે.
ભૂકંપનું કેન્દ્ર મધ્ય મ્યાનમારમાં હતું, જે માંડલે શહેરથી લગભગ 17.2 કિલોમીટર દૂર હતું. પડોશી દેશ થાઈલેન્ડને પણ આની અસર થઈ હતી. રાજધાની બેંગકોકમાં નિર્માણાધીન એક ગગનચુંબી ઈમારત તૂટી પડતાં ઓછામાં ઓછા નવ લોકોનાં મોત થયાં હતાં. ભૂકંપની અસર ઉત્તર-પૂર્વ ભારતના કેટલાક ભાગોમાં પણ જોવા મળી હતી, જો કે કોઈ જાનહાનિ અથવા સંપત્તિને કોઈ નોંધપાત્ર નુકસાનના સમાચાર નથી.
કયા છે ઉચ્ચ જોખમ વિસ્તાર?
મ્યાનમાર (અગાઉ બર્મા તરીકે ઓળખાતું) એ સૌથી ધરતીકંપની રીતે સક્રિય પ્રદેશોમાંનો એક છે. વૈશ્વિક સિસ્મિક રિસ્ક મેપ પર, મ્યાનમાર ભૂકંપના મધ્યમથી ઉચ્ચ જોખમ સાથે રેડ ઝોનમાં આવે છે. યુનાઈટેડ સ્ટેટ્સ જીઓલોજિકલ સર્વે (યુએસજીએસ) અનુસાર આ ભૂકંપ ,સૌથી છીછરો હતો જે માત્ર 10 કિલોમીટરની ઊંડાઈએથી ઉદભવ્યો હતો. આ છેલ્લા બે વર્ષમાં વિશ્વમાં આવેલો સૌથી શક્તિશાળી ભૂકંપ હતો.
શું છે સાંગાઇંગ ફોલ્ટ
એવું કહેવાય છે કે મ્યાનમારમાં ભૂકંપના જોખમનું સૌથી મોટું કારણ સાંગાઇંગ ફોલ્ટ છે. આ એક મોટી ખામી છે, જે મુખ્યત્વે ભારતીય પ્લેટ અને સુંડા પ્લેટની વચ્ચે આવે છે. તે મ્યાનમારથી લગભગ 1,200 કિલોમીટર સુધી વિસ્તરે છે. આ ફોલ્ટમાં બે લેન્ડમાસ એકબીજાની બાજુમાં ખસે છે, જેની હિલચાલ દર વર્ષે 11 mm અને 18 mm ની વચ્ચે હોવાનો અંદાજ છે. સતત લપસવાને કારણે તણાવ વધે છે અને અંતે ભૂકંપ આવે છે. માપવામાં આવેલ સ્લિપ દર, જે દર વર્ષે 18 મીમી સુધીનો છે, નોંધપાત્ર હિલચાલ સૂચવે છે. મતલબ કે અહીં પૂરતી ઉર્જા એકઠી થઈ હશે જે મોટો ભૂકંપ લાવી શકે છે.
ભૂકંપનું કારણ શું હતું?
ધરતીકંપ ત્યારે થાય છે જ્યારે પૃથ્વીની ટેકટોનિક પ્લેટો એકબીજા સામે સરકતી હોય છે, જેના કારણે ઘર્ષણ થાય છે. ફોલ્ટ લાઇન સાથે આ અચાનક હિલચાલ ખતરનાક જમીન ધ્રુજારીનું કારણ બને છે અને ક્યારેક ભૂસ્ખલન, પૂર અને સુનામીનું કારણ બની શકે છે. એક અહેવાલમાં, USGS એ જણાવ્યું હતું કે મ્યાનમારમાં ભૂકંપ ભારતીય અને યુરેશિયન પ્લેટો વચ્ચે 'સ્ટ્રાઈક સ્લિપ ફોલ્ટિંગ'ને કારણે થયો હતો, જેનો અર્થ છે કે બંને પ્લેટો એકબીજા સામે ઘસવામાં આવી હતી. ભૂકંપ એપીસેન્ટર નામના સ્થળેથી શરૂ થાય છે. સૌથી વધુ તીવ્ર ધ્રુજારી સામાન્ય રીતે અધિકેન્દ્રની નજીક અનુભવાય છે, પરંતુ આંચકા સેંકડો અથવા હજારો માઇલ દૂર પણ અનુભવી શકાય છે.
ટોપ સ્ટોરી
ટ્રેન્ડિંગ સમાચાર
