Delhi News: હવે ગ્રેજ્યુએશન અને પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન સ્તરે ભણાવવામાં આવશે ભારતીય જ્ઞાન પરંપરાના પાઠ

શિક્ષણ મંત્રાલયે એક વિશેષ યોજના તૈયાર કરી છે, જેથી હવે ગ્રેજ્યુએશન અને પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન સુધી ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા સાથે સંબંધિત શિક્ષણ પર ભાર આપવામાં આવશે. યુજી અને પીજી સ્તરે ઘણા નવા અભ્યાસક્રમો સૂચવવામાં આવ્યા છે.

પ્રતિકાત્મક તસવીર

Delhi News: શિક્ષણ મંત્રાલય સમગ્ર દેશમાં શાળાના વિદ્યાર્થીઓ માટે ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા સાથે સંબંધિત શિક્ષણ પર ભાર મૂકે છે. આ જોતાં હવે ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા સાથે સંબંધિત શિક્ષણનો વ્યાપ ગ્રેજ્યુએશન અને પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન સુધી વધવા જઈ રહ્યો છે. ભારતીય જ્ઞાન પરંપરાના ઘણા નવા અભ્યાસક્રમો UG અને PG સ્તરે સૂચવવામાં આવ્યા છે. ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા પર આધારિત આ નવા અભ્યાસક્રમોમાં પાયા અને કેટલાક વૈકલ્પિક અભ્યાસક્રમો છે. વૈકલ્પિક અભ્યાસક્રમોમાં ભારતીય ભાષાશાસ્ત્ર, ભારતીય વાસ્તુશાસ્ત્ર, ભારતીય તર્કશાસ્ત્ર, ધાતુશાસ્ત્ર વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

આ ઉપરાંત ભારતીય જ્યોતિષીય સાધનો, મૂર્તિ વિજ્ઞાન, બીજ ગણિત, ભારતીય સંગીતનાં સાધનો, પૂર્વ-બ્રિટિશ કાળનાં જળ વ્યવસ્થાપન પણ છે. ફાઉન્ડેશન કોર્સમાં વેદાંગ, ભારતીય સભ્યતા અને સાહિત્ય, ભારતીય ગણિત, જ્યોતિષ, ભારતીય આરોગ્ય વિજ્ઞાન અને ભારતીય કૃષિ જેવા વિષયો છે.

મૂર્તિપૂજા સહિત આ અભ્યાસક્રમોનો સમાવેશ

આ ઉપરાંત દેશભરની ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં વિદ્યાર્થીઓ માટે મૂર્તિપૂજા, ઔષધ પદ્ધતિ, જ્યોતિષીય સાધનો, વેદાંગ ફિલસૂફી, સાહિત્ય, આરોગ્ય ફિલોસોફી અને કૃષિ સંબંધિત અભ્યાસક્રમો ઉપલબ્ધ રહેશે. શૈક્ષણિક સત્ર 2023-24 થી, આ અભ્યાસક્રમો વિદ્યાર્થીઓને સ્નાતક અને અનુસ્નાતક સ્તરે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. આ નવી પહેલ રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિની જોગવાઈઓ હેઠળ કરવામાં આવી છે.

યુજીસીએ આ માટે ખાસ ડ્રાફ્ટ પણ તૈયાર કર્યો છે. UGC અનુસાર, ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા પર આધારિત ડ્રાફ્ટ અભ્યાસક્રમો દેશભરની તમામ યુનિવર્સિટીઓ, ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને તમામ રાજ્યોને મોકલવામાં આવ્યા છે. વિવિધ રાજ્યો અને શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ આ વિષય પર તેમના સૂચનો 30 એપ્રિલ સુધીમાં UGCને મોકલી શકે છે.

રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ હેઠળ અભ્યાસક્રમ લાગુ કરવામાં આવશે

ભાજપનું કહેવું છે કે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020ની ભલામણો હેઠળ યુજીસીની ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિ દ્વારા આ અભ્યાસક્રમોનો ડ્રાફ્ટ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. UGCના અધ્યક્ષ પ્રોફેસર એમ. જગદીશ કુમારના જણાવ્યા અનુસાર, ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં પ્રવેશ FYUP એટલે કે 4 વર્ષના અંડરગ્રેજ્યુએટ પ્રોગ્રામ હેઠળ કરવામાં આવશે. અંડરગ્રેજ્યુએટ કોર્સના આ વિદ્યાર્થીઓને ભારતીય જ્ઞાન પરંપરા સાથે સંબંધિત કોર્સ પૂરા પાડવામાં આવશે. યુનિવર્સિટીઓમાં પ્રવેશ લેતા વિદ્યાર્થીઓને ભારતીય જ્ઞાન આધારિત અભ્યાસક્રમોમાંથી ઓછામાં ઓછા પાંચ ટકા ક્રેડિટ મળશે.

વિદ્યાર્થીઓને નવા અભ્યાસક્રમ તરફ પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે

યુજીસી માને છે કે તેથી વિદ્યાર્થીઓને આ નવા કોર્સ પ્રત્યે પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવે તે જરૂરી છે. એટલા માટે વિદ્યાર્થીઓને આ કોર્સનો અભ્યાસ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા પડશે. તમામ ઉચ્ચ શિક્ષણ સંસ્થાઓએ અંડરગ્રેજ્યુએટ પ્રોગ્રામના પ્રથમ ચાર સેમેસ્ટરમાં જ્ઞાનની ભારતીય પરંપરા પર અભ્યાસક્રમ રાખવો પડશે. જોકે તે વૈકલ્પિક કોર્સ હશે. બીજી તરફ ભારતીય વૈદિક ગણિત ટૂંક સમયમાં આઈઆઈટી અને અન્ય શ્રેષ્ઠ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓના વિદ્યાર્થીઓના અભ્યાસક્રમમાં એક વિષય બની શકે છે.

શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા લેવામાં આવેલ પહેલ

દેશની વિવિધ યુનિવર્સિટીઓ અને અન્ય ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં ભારતીય વૈદિક ગણિત દાખલ કરવાની તૈયારીઓ કરવામાં આવી છે. ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં ભારતીય વૈદિક ગણિત, ભારતીય તત્વજ્ઞાન, ભારતીય સંસ્કૃત અને વિજ્ઞાન અને ભારતીય સૌંદર્ય શાસ્ત્ર શીખવવામાં આવશે. આ માટે શિક્ષણ મંત્રાલય દ્વારા એક મોટી પહેલ કરવામાં આવી છે. આ વિષયો આગામી નવા શૈક્ષણિક સત્રથી જ લાગુ કરી શકાશે. આ માટે પ્રાથમિક પગલાં પણ લેવામાં આવ્યા છે, જે અંતર્ગત દેશભરની તમામ IIT, તમામ યુનિવર્સિટીના વાઇસ ચાન્સેલર અને તમામ કોલેજોના પ્રિન્સિપાલોનો સત્તાવાર રીતે સંપર્ક કરવામાં આવ્યો છે. યુજીસીએ આ તમામને પત્ર મોકલ્યો છે. પત્રમાં યુજીસી વતી કહેવામાં આવ્યું છે કે આ પગલું સંસ્કૃતના વિકાસ અને ગુણવત્તાયુક્ત ગ્રેજ્યુએશન અને પોસ્ટ ગ્રેજ્યુએશન સંસ્કૃત શિક્ષણ-શિક્ષણ સામગ્રી વિકસાવવાના ઉદ્દેશ્યથી લેવામાં આવ્યું છે.