Credit Card Usage: ક્રેડિટ કાર્ડના ઉપયોગમાં આવ્યો ઉછાળો, ડેબિટ કાર્ડનો ઘટી રહ્યો છે વપરાશ

એપ્રિલ 2022 થી ડિસેમ્બર 2022 દરમિયાન ક્રેડિટ કાર્ડથી ચુકવણીનો આ આંકડો રૂ. 10,49,065 કરોડ સુધી પહોંચ્યો છે. ડેબિટ કાર્ડની ચુકવણી સમાન સમયગાળામાં રૂ. 6,61,385 કરોડથી ઘટીને રૂ. 5,61,450 કરોડ થઈ હતી.

તસવીરનો ઉપયોગ પ્રસ્તુતિકરણ માટે કરવામાં આવ્યો છે

Credit Card Usage:  શોપિંગથી લઈને ટ્રાવેલિંગ અને રોજિંદા કામ કરવાની રીતમાં ફેરફાર, પેમેન્ટ મેથડમાં પણ ફેરફારની અસર જોવા મળી રહી છે. રિઝર્વ બેંક (RBI ડેટા)ના તાજેતરના આંકડા આ ફેરફારનું સ્પષ્ટ ચિત્ર રજૂ કરે છે. જો તમે આંકડાઓ પર નજર નાખો તો, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, ખાસ કરીને કોરોના મહામારી પછી, દેશમાં ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ ઝડપથી વધ્યો છે, જ્યારે ડેબિટ કાર્ડ દ્વારા ચૂકવણી કરવામાં ઘટાડો થયો છે. મતલબ કે મહામારી બાદ દેશમાં કાર્ડના ઉપયોગમાં મોટો ફેરફાર થયો છે.

શું કહે છે આરબીઆઈ ડેટા

આરબીઆઈના ડેટા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2020-21 (FY21) દરમિયાન, ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા 6,30,414 કરોડ રૂપિયાની ચૂકવણી કરવામાં આવી હતી. વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ (FY23)ના પ્રથમ નવ મહિનામાં એટલે કે એપ્રિલ 2022 થી ડિસેમ્બર 2022 દરમિયાન ક્રેડિટ કાર્ડથી ચુકવણીનો આ આંકડો રૂ. 10,49,065 કરોડ સુધી પહોંચ્યો છે. બીજી તરફ, ડેબિટ કાર્ડની ચુકવણી સમાન સમયગાળા દરમિયાન રૂ. 6,61,385 કરોડથી ઘટીને રૂ. 5,61,450 કરોડ થઈ હતી.

છેલ્લા કેટલાક વર્ષોના માત્ર ડિસેમ્બર મહિનાના આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો પરિવર્તનની ગાથા સામે આવે છે. ડિસેમ્બર 2019માં ક્રેડિટ કાર્ડથી 65,736 કરોડ રૂપિયાની ચુકવણી કરવામાં આવી હતી. ડિસેમ્બર 2020માં આ આંકડો થોડો ઘટીને રૂ. 63,487 કરોડ થયો હતો. આ પછી, વપરાશનો આંકડો ઝડપથી વધ્યો અને ડિસેમ્બર 2021માં 93,907 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી ગયો. ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં આ આંકડો વધુ વધીને રૂ. 1,26,524 કરોડ થયો હતો. ક્રેડિટ કાર્ડનો વધતો ઉપયોગ કુલ બાકી રકમ પર પણ અસર કરી રહ્યો છે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ નવ મહિના દરમિયાન ક્રેડિટ કાર્ડની કુલ બાકી રકમ 22 ટકા વધીને રૂ. 1,80,090 કરોડ સુધી પહોંચી ગઈ છે.

ડેબિટ કાર્ડનો ઘટી રહ્યો છે ઉપયોગ

બીજી તરફ ડેબિટ કાર્ડનો ઉપયોગ સતત ઘટી રહ્યો છે. ડિસેમ્બર 2019માં ડેબિટ કાર્ડ દ્વારા 83,953 કરોડ રૂપિયાની ચૂકવણી કરવામાં આવી હતી. ડિસેમ્બર 2020માં તે ઘટીને રૂ. 65,178 કરોડ અને ડિસેમ્બર 2021માં રૂ. 66,491 કરોડ પર આવી ગયો. ડિસેમ્બર 2022માં તે ઘટાડીને માત્ર 58,625 કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવી હતી.

કેટલી છે ક્રેડિટ-ડેબિટ કાર્ડની સંખ્યા

જારી કરાયેલા કાર્ડ્સની સંખ્યા પણ ચુકવણીની પદ્ધતિમાં આ ફેરફારનો સંકેત આપે છે. રિઝર્વ બેંક અનુસાર, ડિસેમ્બર 2019 સુધી જારી કરાયેલા કુલ ક્રેડિટ કાર્ડની સંખ્યા 5.53 કરોડ હતી, જે ડિસેમ્બર 2022 સુધીમાં વધીને 8.12 કરોડ થઈ ગઈ છે. બીજી તરફ, આ સમયગાળા દરમિયાન ડેબિટ કાર્ડની કુલ સંખ્યામાં થોડો વધારો થયો હતો અને તે 80.53 કરોડથી વધીને માત્ર 93.94 કરોડ થયો હતો.