'આધાર ATM' શું છે? પાકીટ ખોવાઈ જાય તો પણ અંગૂઠાના નિશાનથી રોકડ ઉપાડો: જાણો AePS સિસ્ટમ કેવી રીતે કામ કરે છે
Aadhaar ATM: ટેકનોલોજીનો અદ્ભુત ઉકેલ, આધાર સક્ષમ ચુકવણી સિસ્ટમ (AePS) થી કાર્ડ અને પિન વિના સુરક્ષિત બેંકિંગ.

Aadhaar ATM: રોજબરોજના જીવનમાં જો અચાનક તમારું પર્સ કે વોલેટ ખોવાઈ જાય અને રોકડની જરૂર પડે, તો મુશ્કેલી ઊભી થાય છે. જોકે, હવે ટેકનોલોજીના કારણે તમારું આધાર કાર્ડ તમારું ATM બની શકે છે. આ સુવિધાને "આધાર સક્ષમ ચુકવણી સિસ્ટમ" (Aadhaar Enabled Payment System - AePS) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. NPCI દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલી આ સિસ્ટમમાં પૈસા ઉપાડવા માટે તમારે ડેબિટ કાર્ડ કે ATM પિનની જરૂર નથી. ગ્રાહક માત્ર પોતાના 12-અંકના આધાર નંબર અને ફિંગરપ્રિન્ટ (બાયોમેટ્રિક ઓળખ) દ્વારા કોઈપણ માઇક્રો-એટીએમ અથવા બેંક મિત્ર કેન્દ્ર પરથી રોકડ ઉપાડ, બેલેન્સ પૂછપરછ અને ફંડ ટ્રાન્સફર જેવા વ્યવહારો કરી શકે છે. આ સુવિધા ખાસ કરીને ગ્રામીણ અને દૂરના વિસ્તારોમાં બેંકિંગને વધુ સુલભ બનાવે છે.
આધાર ATM (AePS) શું છે અને તે કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?
"આધાર ATM" ખરેખર કોઈ અલગ મશીન નથી, પરંતુ તે "આધાર સક્ષમ ચુકવણી સિસ્ટમ" (AePS) નામની એક અનોખી ચુકવણી સેવા છે, જેનું સંચાલન નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા (NPCI) દ્વારા થાય છે. આ સિસ્ટમનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય દેશભરના દરેક નાગરિક માટે બેંકિંગ સેવાઓને સરળ અને સુલભ બનાવવાનો છે.
આ સિસ્ટમ હેઠળ, જ્યારે કોઈ ગ્રાહક પૈસા ઉપાડવા માંગે છે, ત્યારે તેમને ડેબિટ કાર્ડ કે પિનની જરૂર પડતી નથી. તેમનો આધાર નંબર અને ફિંગરપ્રિન્ટ જ તેમની ઓળખ અને પાસવર્ડ તરીકે કામ કરે છે. આ સેવા સામાન્ય રીતે બેંકિંગ કોરસપોન્ડન્ટ્સ (BC) અથવા "બેંક મિત્ર" દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવે છે, જેઓ નાના માઇક્રો-ATM મશીનનો ઉપયોગ કરે છે. આ મશીન ગ્રાહકના આધાર નંબર દ્વારા સીધું તેમના બેંક ખાતા સાથે જોડાય છે અને વ્યવહારોની મંજૂરી આપે છે.
તમારા પૈસાની સુરક્ષા અને કાર્યક્ષમતા
AePS ને સુરક્ષાનો સૌથી મજબૂત સ્તંભ માનવામાં આવે છે, કારણ કે તે બાયોમેટ્રિક ઓળખ પર આધારિત છે. જ્યારે પણ કોઈ વ્યવહાર કરવામાં આવે છે, ત્યારે ગ્રાહકે માઇક્રો-ATM મશીન પર પોતાની ફિંગરપ્રિન્ટ અથવા આઇરિસ સ્કેન આપવું પડે છે. આ ઓળખ અનન્ય અને ચોરી કે નકલ ન કરી શકાય તેવી છે.
આ સિસ્ટમ ATM પિન કરતાં પણ વધુ સુરક્ષિત છે, કારણ કે પિન ચોરી કે અનુમાનિત થઈ શકે છે, જ્યારે ફિંગરપ્રિન્ટને ગ્રાહકની ભૌતિક હાજરી વિના માન્ય કરી શકાતી નથી. વધુમાં, ગ્રાહકે ઓપરેટર સાથે પોતાનો બેંક એકાઉન્ટ નંબર શેર કરવાની જરૂર ન હોવાથી, તેમની બેંકિંગ માહિતી સંપૂર્ણપણે ગુપ્ત અને સુરક્ષિત રહે છે.
AePS દ્વારા ઉપલબ્ધ મુખ્ય સુવિધાઓ
આ આધાર આધારિત સુવિધા માત્ર રોકડ ઉપાડ પૂરતી મર્યાદિત નથી, પરંતુ એક બહુમુખી બેંકિંગ સાધન તરીકે કામ કરે છે:
બેલેન્સ પૂછપરછ: ગ્રાહક માત્ર પોતાની ફિંગરપ્રિન્ટ દ્વારા કોઈપણ માઇક્રો-ATM પર પોતાના ખાતાનું બેલેન્સ ચકાસી શકે છે.
રોકડ ઉપાડ (Cash Withdrawal): કોઈપણ ડેબિટ કાર્ડ વિના માત્ર આધાર નંબરથી રોકડ ઉપાડી શકાય છે.
ફંડ ટ્રાન્સફર (Fund Transfer): એક આધાર-લિંક્ડ બેંક ખાતામાંથી બીજામાં સરળતાથી પૈસા ટ્રાન્સફર કરી શકાય છે.
મીની સ્ટેટમેન્ટ: કેટલીક બેંકો AePS દ્વારા નાના સ્ટેટમેન્ટ મેળવવાનો વિકલ્પ પણ આપે છે.
આધારમાંથી રોકડ ઉપાડવાની સરળ પ્રક્રિયા
જ્યારે તાત્કાલિક રોકડની જરૂર હોય, ત્યારે AePS દ્વારા પૈસા ઉપાડવાની પ્રક્રિયા ખૂબ જ સરળ છે:
કેન્દ્રની મુલાકાત: નજીકની દુકાન, કોમન સર્વિસ સેન્ટર (CSC) અથવા "બેંક મિત્ર" ઓફિસની મુલાકાત લો જે AePS સેવા પ્રદાન કરતી હોય.
માહિતી આપો: ઓપરેટરને તમારો 12-અંકનો આધાર નંબર અને તમારી બેંકનું નામ (જે ખાતામાંથી ઉપાડવા માંગો છો) જણાવો.
રકમ અને ચકાસણી: ઉપાડવા માંગતા હો તે રકમ જણાવો. ત્યારબાદ ઓપરેટર તમને બાયોમેટ્રિક સ્કેનર પર તમારી આંગળી મૂકવા માટે કહેશે.
વ્યવહાર પૂર્ણ: બાયોમેટ્રિક ચકાસણી સફળ થતાં જ બેંક વ્યવહારને મંજૂરી આપશે અને ઓપરેટર તમને રોકડ રકમ અને તેની રસીદ આપશે.
આ સમગ્ર પ્રક્રિયામાં ફક્ત થોડી જ મિનિટો લાગે છે અને ગ્રાહકનું કાર્ય કોઈપણ કાર્ડ કે પિન વિના, માત્ર તેમના આધાર અને ફિંગરપ્રિન્ટથી પૂર્ણ થાય છે.





















