Mayday vs PAN-PAN: હવાઈ મુસાફરીમાં ક્યારે વપરાય છે આ ઈમરજન્સી કોડ્સ? જાણો તફાવત અને કારણો!
તાજેતરની ઘટનાઓથી ચર્ચામાં આવેલા ઇમરજન્સી કોલ્સનો અર્થ અને તેમનો તફાવત સમજો.

Mayday vs Pan-Pan meaning: તાજેતરમાં, હવાઈ મુસાફરી દરમિયાન બનેલી બે ઘટનાઓએ 'Mayday Mayday' અને 'PAN-PAN' જેવા શબ્દોને લોકોમાં ચર્ચાનો વિષય બનાવ્યા છે. 12 જૂને અમદાવાદમાં એર ઇન્ડિયાનું (Air India) એક વિમાન ક્રેશ થયું હતું, જેના પહેલા પાઇલટે એર ટ્રાફિક કંટ્રોલ (ATC) ને 'Mayday Mayday' કહીને મદદ માંગી હતી. જ્યારે તાજેતરમાં દિલ્હીથી ગોવા જતી ઇન્ડિગો (Indigo) ફ્લાઇટને હવામાં એન્જિન ખરાબ થવાને કારણે મુંબઈ એરપોર્ટ (Mumbai Airport) પર ઇમરજન્સી લેન્ડિંગ (Emergency Landing) કરાવવી પડી હતી, ત્યારે આ લેન્ડિંગ પહેલા પાઇલટે 'PAN-PAN' કહીને ATC નો સંપર્ક કર્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં, આ બંને ઇમરજન્સી કોલ્સ વચ્ચેનો તફાવત જાણવો રસપ્રદ છે.
PAN-PAN: તાત્કાલિક, પણ જીવલેણ નહીં, એવી કટોકટીનો સંકેત
'PAN-PAN' શબ્દનો ઉપયોગ ત્યારે થાય છે જ્યારે વિમાનમાં કોઈ ટેકનિકલ ખામી (Technical Glitch) સર્જાય અથવા તબીબી કટોકટી (Medical Emergency) ઊભી થાય, પરંતુ પરિસ્થિતિ તાત્કાલિક જીવલેણ ન હોય. આ કોલ દ્વારા પાઇલટ ATC ને જણાવે છે કે ફ્લાઇટને તાત્કાલિક ધ્યાન અને પ્રાથમિકતાની જરૂર છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો વિમાનનું એક એન્જિન (Engine) કામ કરવાનું બંધ કરી દે, પરંતુ બીજું એન્જિન યોગ્ય રીતે કાર્યરત હોય, તો પાઇલટ 'PAN-PAN' કોલ આપે છે. આ સંદેશ મળ્યા પછી, ATC તે ફ્લાઇટને લેન્ડિંગ માટે પ્રથમ પ્રાથમિકતા આપે છે, રનવે (Runway) તૈયાર કરે છે, અને જરૂર પડ્યે મેડિકલ (Medical) અથવા ફાયર સર્વિસને (Fire Service) ચેતવણી આપે છે.
Mayday Mayday: ગંભીર ભય અને તાત્કાલિક મદદની પુકાર
'Mayday Mayday' નો અર્થ છે કે વિમાન ગંભીર ભયમાં છે અને તાત્કાલિક મદદની જરૂર છે. આ કોલ ત્યારે આપવામાં આવે છે જ્યારે વિમાનના બંને એન્જિન કામ કરવાનું બંધ કરી દે, વિમાનમાં આગ લાગે, વિમાન હાઇજેક (Hijack) થાય અથવા અથડામણનો (Collision) તત્કાળ ભય હોય. 'Mayday' શબ્દ ફ્રેન્ચ (French) ભાષાના 'm'aidez' પરથી આવ્યો છે, જેનો શાબ્દિક અર્થ 'મને મદદ કરો' થાય છે. પાઇલટ્સ રેડિયો (Radio) પર આ કોલ વારંવાર ઉચ્ચારે છે જેથી ATC તાત્કાલિક એલર્ટ થાય અને બચાવ ટીમો, ફાયર બ્રિગેડ, એમ્બ્યુલન્સ અને અન્ય તમામ સેવાઓને તૈયાર કરવામાં આવે.
મુખ્ય તફાવત: ભયની તીવ્રતા અને તાત્કાલિકતા
'Mayday Mayday' અને 'PAN-PAN' બંને પાઇલટ દ્વારા આપવામાં આવતા ઇમરજન્સી સિગ્નલ (Emergency Signals) છે, પરંતુ તેમના વચ્ચેનો મુખ્ય તફાવત ભયની તીવ્રતા અને તાત્કાલિકતામાં રહેલો છે.
- 'PAN-PAN' કોલ સૂચવે છે કે ફ્લાઇટમાં કોઈ સમસ્યા છે, પરંતુ હાલમાં જીવને કોઈ તત્કાળ ખતરો નથી. તે એન્જિન ફેઇલ થવું (જ્યારે એક કામ કરતું હોય), ઇંધણનો (Fuel) અભાવ, અથવા મુસાફરની ખરાબ તબિયત જેવી પરિસ્થિતિઓમાં કરવામાં આવે છે.
- 'Mayday Mayday' કોલનો અર્થ એ થાય છે કે ખતરો અત્યંત ગંભીર છે અને જીવ બચાવવા માટે તાત્કાલિક મદદની જરૂર છે. આ કોલ વિમાનમાં આગ, બંને એન્જિન ફેઇલ થવાનો ભય, અથડામણ અથવા હાઇજેક જેવી અત્યંત જોખમી પરિસ્થિતિઓમાં કરવામાં આવે છે.
બંને કોલની મદદથી, એર ટ્રાફિક કંટ્રોલ અને બચાવ ટીમોને તાત્કાલિક મદદ માટે સક્રિય કરવામાં આવે છે, જે હવાઈ સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.




















