Budget 2024: ઈલેક્ટ્રિક વાહન ખરીદનારા માટે ખુશખબર, ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને લઈ બજેટમાં થઈ આ જાહેરાત
બજેટ ભાષણમાં, સીતારમણે કહ્યું, "અમારી સરકાર મેન્યુફેક્ચરિંગ અને ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા ઈ-વ્હીકલ ઈકોસિસ્ટમનું વિસ્તરણ કરશે અને તેને મજબૂત કરવા પર પણ કામ કરશે.
Interim Budget 2024: ગુરુવારે વચગાળાના બજેટની ઘોષણા કરતા, નાણાપ્રધાન સીતારમણે જણાવ્યું હતું કે સરકાર ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાને ટેકો આપવા માટે ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇકોસિસ્ટમનું વિસ્તરણ કરશે. તેમણે કહ્યું કે પબ્લિક ટ્રાન્સપોર્ટ નેટવર્ક માટે ઈ-બસને પ્રોત્સાહિત કરવામાં આવશે.
બજેટ ભાષણમાં, સીતારમણે કહ્યું, "અમારી સરકાર મેન્યુફેક્ચરિંગ અને ચાર્જિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા ઈ-વ્હીકલ ઈકોસિસ્ટમનું વિસ્તરણ કરશે અને તેને મજબૂત કરવા પર પણ કામ કરશે. પેમેન્ટ સિક્યોરિટી મિકેનિઝમ દ્વારા જાહેર પરિવહન નેટવર્ક માટે વધુને વધુ ઈ-બસો તૈનાત કરવામાં આવશે. EV ઉદ્યોગ માટે ચાર્જિંગ એક મોટો મુદ્દો છે, નાણામંત્રીએ તેને વચગાળાના બજેટમાં પણ સ્થાન આપ્યું છે.
ગયા વર્ષે બજેટમાં, સીતારમને ઇલેક્ટ્રિક વાહનોમાં વપરાતી બેટરી માટે લિથિયમ-આયન સેલના ઉત્પાદન માટે જરૂરી મૂડી માલ અને મશીનરીને મુક્તિ આપી હતી. કાપડ અને કૃષિ સિવાયના માલસામાન પરની લિથિયમ-આયન બેટરી પરની કસ્ટમ ડ્યુટી 21 ટકાથી ઘટાડીને 13 ટકા કરવામાં આવી છે. EV બેટરી પર સબસિડી બીજા વર્ષ માટે લંબાવવામાં આવી છે.
ભારત સરકાર ICE મોડલ્સ (પેટ્રોલ-ડીઝલ વાહનો) માંથી ઉત્સર્જન ઘટાડવા માટે ઇલેક્ટ્રિક ગતિશીલતાને અપનાવવા માટે સતત પ્રોત્સાહિત કરી રહી છે. સરકારે 2030 સુધીમાં દેશમાં તમામ નવા વાહનોના વેચાણમાં EVનો 30% હિસ્સો આપવાનું લક્ષ્ય રાખ્યું છે. હાલમાં, કુલ વાહનોના વેચાણમાં EV નો હિસ્સો ઘણો ઓછો છે, કારમાં લગભગ 2% અને ટુ-વ્હીલર્સમાં 5% સુધી છે.
હાલમાં, FAME India યોજનાનો બીજો તબક્કો 1 એપ્રિલ, 2019 થી પાંચ વર્ષના સમયગાળા માટે લાગુ છે, જેમાં કુલ ₹10,000 કરોડના અંદાજપત્રીય સમર્થન છે. તે 31 માર્ચ, 2024 ના રોજ સમાપ્ત થવાનું છે. કેન્દ્રએ FAME I ના પ્રથમ તબક્કા માટે ₹895 કરોડ ફાળવ્યા હતા, જેની સમયમર્યાદા 2015 થી 2019 સુધીની હતી. આ ફાળવણી બાદમાં 2019-24 માટે FAME II માં વધારીને ₹10,000 કરોડ કરવામાં આવી હતી.
જ્યારે મે 2023 માં, FAME II સ્કીમ હેઠળ પ્રોત્સાહન ઘટાડીને ₹ 10,000 પ્રતિ kWh કરવામાં આવ્યું હતું અને ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલરની એક્સ-ફેક્ટરી કિંમતના 15% પર નિર્ધારિત કરવામાં આવ્યું હતું. આ પગલું એટલા માટે લેવામાં આવ્યું હતું કે કાર્યક્રમ હેઠળ નિર્ધારિત લક્ષ્યાંકો હાંસલ થાય તે પહેલાં યોજના માટે બજેટની ફાળવણી સમાપ્ત ન થાય.
Budget 2024: ‘લક્ષદ્વીપ, વિકાસ, કિસાન અને હાઈવે...’ વચગાળાના બજેટમાં શું છે ખાસ, અમિત શાહે જણાવ્યું
FAME II યોજનાનો હેતુ 10 લાખ ઇલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર, 500,000 ઇલેક્ટ્રિક થ્રી-વ્હીલર, 55,000 ઇલેક્ટ્રિક ફોર-વ્હીલર અને 7,090 ઇલેક્ટ્રિક બસોને સબસિડી આપવાનો છે. આ યોજના E2Ws અને બસો માટેના લક્ષ્યાંકો હાંસલ કરવામાં સફળ રહી છે. પરંતુ કંપનીઓ સ્થાનિકીકરણની પ્રતિબદ્ધતાઓનું પાલન ન કરતી હોવાના અને યોજના હેઠળ સબસિડી પ્રાપ્ત ન કરવાના કથિત કિસ્સાઓને કારણે અમલીકરણમાં અવરોધ ઊભો થયો છે.