વોટ્સએપની મોટી કાર્યવાહી: ભારતમાં જૂન મહિનામાં 98 લાખથી વધુ એકાઉન્ટ્સ પર પ્રતિબંધ લગાવ્યો
કંપનીને જૂન મહિનામાં કુલ 23,596 ફરિયાદો મળી હતી, જેમાંથી 16,069 ફરિયાદો એકાઉન્ટ પર પ્રતિબંધ મૂકવા સંબંધિત હતી.

WhatsApp account ban India: મેટાના ઇન્સ્ટન્ટ મેસેજિંગ પ્લેટફોર્મ વોટ્સએપે ભારતમાં 98 લાખથી વધુ એકાઉન્ટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ પગલું કંપની દ્વારા તેના પ્લેટફોર્મ પર દુરુપયોગ, ખોટી માહિતી અને હાનિકારક પ્રવૃત્તિઓને રોકવાના પ્રયાસોના ભાગરૂપે લેવામાં આવ્યું છે. ઇન્ફોર્મેશન ટેકનોલોજી (IT) રૂલ્સ, 2021 હેઠળ પ્રકાશિત થયેલા માસિક પાલન અહેવાલમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે, જેમાં દર્શાવાયું છે કે મોટાભાગના એકાઉન્ટ્સ યુઝરની ફરિયાદ વિના જ પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યા હતા.
વોટ્સએપે જૂન 2025 માં ભારતમાં 98,70,078 એકાઉન્ટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આમાંથી, લગભગ 19.79 લાખ એકાઉન્ટ્સ તો યુઝરની કોઈ ફરિયાદ વિના જ કંપનીની ઓટોમેટેડ સિસ્ટમ દ્વારા પ્રતિબંધિત કરવામાં આવ્યા હતા. કંપનીને જૂન મહિનામાં કુલ 23,596 ફરિયાદો મળી હતી, જેમાંથી 16,069 ફરિયાદો એકાઉન્ટ પર પ્રતિબંધ મૂકવા સંબંધિત હતી. આ ફરિયાદોના આધારે, વોટ્સએપે 1,001 એકાઉન્ટ્સ સામે કાર્યવાહી કરી છે. વોટ્સએપ દુરુપયોગને રોકવા માટે ત્રણ તબક્કાની સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરે છે, જેમાં એકાઉન્ટ સેટઅપ, મેસેજિંગ અને યુઝર ફીડબેકનો સમાવેશ થાય છે.
પ્રતિબંધિત એકાઉન્ટ્સ અને કારણો
અહેવાલ મુજબ, વોટ્સએપે જૂન મહિનામાં ભારતમાં કુલ 98,70,078 એકાઉન્ટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ પગલાં લેવા પાછળનું મુખ્ય કારણ દુરુપયોગ, અફવાઓ ફેલાવવા અને પ્લેટફોર્મની શરતોનું ઉલ્લંઘન છે. સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે આમાંથી લગભગ 19.79 લાખ એકાઉન્ટ્સ તો કંપનીએ યુઝરની કોઈ ફરિયાદ મળે તે પહેલાં જ તેની આંતરિક સિસ્ટમ્સ દ્વારા શોધી કાઢીને પ્રતિબંધિત કરી દીધા હતા. આ દર્શાવે છે કે વોટ્સએપ હવે AI-આધારિત સિસ્ટમ્સ પર વધુ નિર્ભર છે જે દુરુપયોગને અગાઉથી જ ઓળખી શકે છે.
ફરિયાદો અને કાર્યવાહી
જૂન મહિના દરમિયાન, વોટ્સએપને ભારતીય યુઝર્સ તરફથી 23,596 ફરિયાદો મળી હતી. આમાંથી, 16,069 ફરિયાદો એકાઉન્ટ પર પ્રતિબંધ મૂકવા અથવા હટાવવા સંબંધિત હતી. આ ફરિયાદોના આધારે, કંપનીએ 1,001 એકાઉન્ટ્સ પર કાર્યવાહી કરી, જેમાં પ્રતિબંધ મૂકવો અથવા અગાઉ પ્રતિબંધિત થયેલા એકાઉન્ટ્સને પુનઃસ્થાપિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે. બાકીની ફરિયાદો એકાઉન્ટ સહાય, પ્રોડક્ટ સંબંધિત પ્રશ્નો અને સલામતી સંબંધિત હતી.
વોટ્સએપની દુરુપયોગ શોધવાની સિસ્ટમ
વોટ્સએપ દુરુપયોગને રોકવા માટે એક ખાસ સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરે છે, જે ત્રણ મુખ્ય તબક્કામાં કાર્ય કરે છે:
એકાઉન્ટ સેટઅપ: જ્યારે કોઈ નવું એકાઉન્ટ બને છે ત્યારે જ દુરુપયોગની શક્યતાઓ શોધવી.
મેસેજિંગ: મેસેજિંગ દરમિયાન શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિઓ પર નજર રાખવી.
નકારાત્મક ફીડબેક: યુઝર્સ દ્વારા મળતી ફરિયાદો અને બ્લોક્સના આધારે કાર્યવાહી કરવી.
IT રૂલ્સ, 2021 અને માસિક અહેવાલ
IT રૂલ્સ, 2021 મુજબ, 50 લાખથી વધુ યુઝર્સ ધરાવતા તમામ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ્સે દર મહિને એક પાલન અહેવાલ પ્રકાશિત કરવો ફરજિયાત છે. આ અહેવાલમાં, કંપનીઓએ તેમના પ્લેટફોર્મ પર લીધેલી કાર્યવાહી અને પ્રાપ્ત થયેલી ફરિયાદોની વિગતો આપવી પડે છે. આ નિયમોનો ઉદ્દેશ્ય ડિજિટલ પ્લેટફોર્મ્સને વધુ જવાબદાર બનાવવાનો છે. જો કોઈ યુઝરને લાગે કે તેના એકાઉન્ટ પર ભૂલથી પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે, તો તે અપીલ સમિતિ સમક્ષ રજૂઆત કરી શકે છે.





















