Same Sex Marriage Verdict: 'અમે આના પર કાયદો બનાવી શકતા નથી', જાણો સમલૈંગિક લગ્ન પર સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદાની મોટી વાતો

Same Sex Marriage Verdict:  સમલૈંગિક લગ્નને કાયદાકીય માન્યતા આપવાની અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો છે

પ્રતિકાત્મક તસવીર

Same Sex Marriage Verdict:  સમલૈંગિક લગ્નને કાયદાકીય માન્યતા આપવાની અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાનો ચુકાદો આપ્યો છે. કાયદો બનાવવા પર SCએ સ્પષ્ટ કહ્યું કે તે અમારી સત્તામાં નથી. કોર્ટે કહ્યું કે આ કેસમાં ચાર નિર્ણયો છે. કેટલાક સહમત છે અને કેટલાક અસહમત છે. CJIએ કહ્યું હતું કે કોર્ટ કાયદો ન બનાવી શકે, પરંતુ કાયદાનું અર્થઘટન કરી શકે છે. નિર્ણય દરમિયાન CJI અને જસ્ટિસ ભટે એકબીજા સાથે અસહમતિ વ્યક્ત કરી હતી.

Marriage equality case | "Union Government will constitute a committee to decide the rights and entitlements of persons in queer unions. This Committee to consider to include queer couples as 'family' in ration cards, enabling queer couples to nominate for joint bank accounts,… pic.twitter.com/WLHibSY92K

— ANI (@ANI) October 17, 2023

સીજેઆઈએ કહ્યું કે નિર્દેશોનો હેતુ કોઈ નવી સામાજિક સંસ્થા બનાવવાનો નથી. તેઓ બંધારણના ભાગ 3 હેઠળના મૂળભૂત અધિકારોને અસર કરે છે. CJIએ કહ્યું કે, CARA રેગ્યુલેશન 5(3) પરોક્ષ રીતે અસામાન્ય યુનિયનો સામે ભેદભાવ કરે છે. સમલૈંગિક વ્યક્તિ ફક્ત વ્યક્તિગત ક્ષમતામાં જ દત્તક લઈ શકે છે. આ સમલૈંગિક સમુદાયના વિરુદ્ધ ભેદભાવને મજબૂત કરવાની અસર ધરાવે છે. વિવાહિત યુગલો અપરિણીત યુગલોથી અલગ કરી શકાય છે. ઉત્તરદાતાઓએ રેકોર્ડ પર કોઈ ડેટા મૂક્યો નથી જે દર્શાવે છે કે માત્ર પરિણીત યુગલો જ સ્થિરતા પ્રદાન કરી શકે છે.

Live updates | Same sex marriage case: Justice Sanjay Kishan Kaul says, "Non-heterosexual unions are entitled to protection under the Constitution"

Read @ANI Story | https://t.co/CWRa9ArjeA#SupremeCourtofIndia #LGBTQ pic.twitter.com/mGuQbDSwmi

— ANI Digital (@ani_digital) October 17, 2023

ચીફ જસ્ટિસે કહ્યું હતું કે એ કહેવું ખોટું છે કે લગ્ન એક અપરિવર્તનશીલ સંસ્થા છે. જો સ્પેશિયલ મેરેજ એક્ટ નાબૂદ કરવામાં આવે તો તે દેશને આઝાદી પહેલાના સમયમાં લઈ જશે. જોકે, સ્પેશિયલ મેરેજ એક્ટમાં ફેરફાર કરવો કે નહીં તે સરકારના હાથમાં છે. અદાલતે સંસદની બાબતોમાં હસ્તક્ષેપ કરતા સાવચેત રહેવું જોઈએ.

Same-sex marriage case | Justice Kaul says legal recognition of same-sex unions is a step towards marriage equality. However, marriage is not the end. Let us preserve autonomy as it does not impinge on others' rights.

— ANI (@ANI) October 17, 2023

મુખ્ય ન્યાયાધીશે કહ્યું હતું કે જીવનસાથી પસંદ કરવાની ક્ષમતા કલમ 21 હેઠળ જીવન અને સ્વતંત્રતાના અધિકાર સાથે જોડાયેલી છે. તેમણે કહ્યું કે સમલૈંગિક લોકો સહિત દરેકને તેમના જીવનની નૈતિક ગુણવત્તાનું મૂલ્યાંકન કરવાનો અધિકાર છે.

CJIએ કહ્યું હતું કે હું જસ્ટિસ રવીન્દ્ર ભટના નિર્ણયથી અહમત છું.  જસ્ટિસ ભટના નિર્ણયથી વિપરીત મારા ચુકાદામાં આપેલા નિર્દેશો કોઈ સંસ્થાની રચનામાં પરિણમતા નથી પરંતુ બંધારણના ભાગ 3 હેઠળના મૂળભૂત અધિકારોને અસર કરે છે. મારા ભાઈ જસ્ટિસ ભટ પણ સ્વીકારે છે કે રાજ્ય એટલે કે શાસન સમલૈંગિક સમુદાય સાથે ભેદભાવ કરી રહ્યું છે. તેઓ તેમની દુર્દશા દૂર કરવા કલમ 32 હેઠળની સત્તાનો ઉપયોગ કરતા નથી.

Same-sex marriage | Justice Ravindra Bhat reading his judgement says, "There cannot be an unqualified right to marry which is to be treated as a fundamental right. While we agree that there is a right to a relationship, we squarely recognise that it falls within Article 21. It… pic.twitter.com/nzNOpi6aV8

— ANI (@ANI) October 17, 2023

સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને સમલૈંગિક લગ્નમાં લોકોના અધિકારો અને યોગ્યતા નક્કી કરવા માટે એક સમિતિ બનાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. આ સમિતિએ રેશનકાર્ડમાં સમલૈંગિકોને પરિવાર તરીકે દર્શાવવા પર વિચાર કરવો જોઈએ. આ ઉપરાંત તેમને જોઇન્ટ બેન્ક એકાઉન્ટ્સ, પેન્શન અધિકારો, ગ્રેચ્યુઈટી વગેરે અધિકારો આપવા પર પણ વિચારણા થવી જોઈએ. કમિટીના રિપોર્ટને કેન્દ્ર સરકારના સ્તરે જોવો જોઈએ.

Marriage equality case | Justice Ravindra Bhat says he does not agree with the directions issued by the CJI on the Special Marriage Act. pic.twitter.com/AWHmFeTwVI

— ANI (@ANI) October 17, 2023

સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયની મોટી વાતો

- ઘરની સ્થિરતા ઘણા પરિબળો પર આધાર રાખે છે જે તંદુરસ્ત કાર્ય જીવન સંતુલન તરફ દોરી જાય છે અને સ્થિર ઘરની કોઈ એક વ્યાખ્યા નથી અને આપણા બંધારણની બહુવચનીય પ્રકૃતિ વિવિધ પ્રકારના સંગઠનોને મંજૂરી આપે છે.

- કાયદો સારા અને ખરાબ વાલીપણા વિશે કોઈ ધારણા કરતો નથી અને એક રૂઢિને કાયમી બનાવે છે કે માત્ર વિજાતીય લોકો જ સારા માતાપિતા બની શકે છે. આમ આ નિયમનને સમલૈંગિક સમુદાય માટે ઉલ્લંઘન કરનાર માનવામાં આવે છે.

- CJIએ કહ્યું હતું કે નિર્દેશનો હેતું  નવી સામાજિક સંસ્થા બનાવવાનો નથી. આ અદાલત આદેશ દ્વારા સમુદાય માટે માત્ર નિયમ નથી બનાવી રહી, પરંતુ જીવનસાથી પસંદ કરવાના અધિકારને માન્યતા આપી રહી છે.

જસ્ટિસ કૌલે શું કહ્યું

- જસ્ટિસ એસકે કૌલે સમલૈંગિક લગ્ન પર પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું, હું સીજેઆઈ સાથે વ્યાપક રીતે સહમત છું. બહુમતી નૈતિકતાની લોકપ્રિય ધારણાથી કોર્ટ નારાજ થઈ શકે નહીં. પ્રાચીન સમયમાં સમાન જાતિઓને પ્રેમ અને સંભાળને પ્રોત્સાહન આપતા સંબંધ તરીકે ઓળખવામાં આવતી હતી. કાયદાઓ ફક્ત એક જ પ્રકારના સંઘનું નિયમન કરે છે - વિષમલિંગી સંઘ

- જસ્ટિસ કૌલે કહ્યું હતુ કે  બિન-વિષમલિંગી સંઘને સુરક્ષિત રાખવું પડશે. સમાનતા બધાને ઉપલબ્ધ હોવાનો અધિકાર માંગે છે. લગ્નમાંથી આવતા અધિકારો કાયદાના વૈશ્વિક જાળમાં ફેલાયેલા છે. બિન-વિષમલિંગી અને વિષમલિંગી સંઘોને એક જ સિક્કાની બે બાજુ ગણવી જોઈએ.