રિસર્ચમાં ખુલાસો, ખેતીની જમીન ધાતુ પ્રદૂષણથી બની ઝેરી, એક અરબ આબાદી પર જીવલેણ બીમારીનું જોખમ
Research: એક ચોંકાવનારા વૈશ્વિક અહેવાલમાં ખુલાસો થયો છે કે, વિશ્વની લગભગ 16 ટકા ખેતીની જમીન ઝેરી ભારે ધાતુઓના કારણે ઝેરી બની ગઈ છે. જેના કારણે 140 કરોડ લોકોનું સ્વાસ્થ્ય જોખમમાં છે.
વિશ્વની ખેતીની જમીનનો છઠ્ઠો ભાગ ભારે ધાતુઓથી દૂષિત છે. આનો અર્થ એ થયો કે, લગભગ 24.2 કરોડ હેક્ટર વિસ્તાર એવો છે, જ્યાં જમીનમાં ઝેરી ધાતુઓનું સ્તર સુરક્ષિત મર્યાદા કરતા ઘણું વધારે છે. ચિંતાજનક રીતે, સૌથી વધુ જોખમ ધરાવતા વિસ્તારોમાં દક્ષિણ ચીન, ઉત્તર અને મધ્ય ભારત અને મધ્ય પૂર્વના ભાગોનો સમાવેશ થાય છે, જ્યાં ભારે ધાતુઓનું માટીનું સ્તર પહેલેથી જ ઊંચું છે.
વિજ્ઞાનમાં પ્રકાશિત થયેલ એક નવો અભ્યાસ દર્શાવે છે કે વિશ્વભરમાં 1.4 બિલિયન લોકો એવા પ્રદેશોમાં રહે છે જ્યાં જમીન આર્સેનિક, કેડમિયમ, કોબાલ્ટ, ક્રોમિયમ, તાંબુ, નિકલ અને સીસા જેવી ઝેરી ભારે ધાતુઓથી ખતરનાક રીતે પ્રદૂષિત છે.
ડેઇ હોઉ અને સહકર્મીઓની આગેવાની હેઠળના સંશોધનમાં વૈશ્વિક દૂષણ પેટર્નને મેપ કરવા માટે અદ્યતન મશીન લર્નિંગનો ઉપયોગ કરીને 1,493 પ્રાદેશિક અભ્યાસોમાંથી લગભગ 8,00,000 માટીના નમૂનાઓનું વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું હતું.
અભ્યાસનો અંદાજ છે કે વિશ્વની 14 થી 17 ટકા પાક જમીન - અંદાજે 242 મિલિયન હેક્ટર - ઓછામાં ઓછી એક ભારે ધાતુથી દૂષિત છે, જે કૃષિ અને માનવ સ્વાસ્થ્ય માટે સુરક્ષા સીમે ક્રોસ કરે છે.
આ વ્યાપક પ્રદૂષણ પાકની ઉપજ ઘટાડીને અને ખાદ્ય શૃંખલામાં ઝેરી ધાતુઓ દાખલ કરીને ખાદ્ય સુરક્ષા, ઇકોસિસ્ટમ આરોગ્ય અને જાહેર સલામતીને જોખમમાં મૂકે છે. અભ્યાસના સૌથી ચિંતાજનક પૈકી એક એ છે કે નીચા-અક્ષાંશ યુરેશિયામાં અગાઉ અજાણ્યા " metal-enriched corridor" ની ઓળખ થઇ છે.
ખાણકામ, ઔદ્યોગિકીકરણ અને સિંચાઈ પદ્ધતિઓ સહિતના માનવજાતીય પ્રભાવો સહિત જ્વાળામુખી જેવી કુદરતી ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય પરિબળોના સંયોજનથી આ ઉચ્ચ જોખમનું ક્ષેત્ર આકાર પામે છે.
આબોહવા અને ટોપોગ્રાફી પણ જમીનમાં ધાતુના સંચયમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે.કેડમિયમ ખાસ કરીને દક્ષિણ અને પૂર્વ એશિયા, મધ્ય પૂર્વ અને આફ્રિકાના ભાગોમાં સૌથી વધુ વ્યાપક દૂષિત તરીકે ઉભરી આવ્યું છે, જે કિડનીને નુકસાન અને કેન્સર સહિત ગંભીર આરોગ્ય જોખમોને નોતરે છે. નિકલ, ક્રોમિયમ, આર્સેનિક અને કોબાલ્ટ જેવી અન્ય ધાતુઓ પણ વારંવાર સલામત સ્તરને ઓળંગે છે.જે ગંભીર બીમારીનું કારણ બની શકે છે.
ટેક્નોલોજીકલ એડવાન્સિસને કારણે ક્રિટિકલ ધાતુઓની વૈશ્વિક માંગ વધવા સાથે, જો તાત્કાલિક પગલાં લેવામાં ન આવે તો માટીનું દૂષણ વધુ ખરાબ થવાની ધારણા છે. આ કારણે જ પર્યાવરણવિદ જમીનની દેખરેખમાં સુધારો, ટકાઉ ખેતી પદ્ધતિઓ અને જમીનના સ્વાસ્થ્યને બચાવવા માટે જનજાગૃતિ ઝુંબેશ માટે હાકલ કરે છે.
આ અભ્યાસ ઝેરી ધાતુના માટીના પ્રદૂષણને એક મુખ્ય, છતાં અન્ડરપોર્ટેડ, વૈશ્વિક પર્યાવરણીય અને જાહેર આરોગ્ય કટોકટી તરીકે પ્રકાશિત કરે છે જેને સંકલિત આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિસાદની જરૂર છે.
ટોપ સ્ટોરી
ટ્રેન્ડિંગ સમાચાર
