મુસ્લિમ નિકાહ એક સમજૂતી છે, હિંદુ લગ્નની જેમ સંસ્કાર નથી – કર્ણાટક હાઈકોર્ટ

આ છૂટાછેડા પછી, રહેમાને બીજા લગ્ન કર્યા જેનાથી તે એક બાળકનો પિતા બન્યો.

પ્રતિકાત્મક તસવીર

કર્ણાટક હાઇકોર્ટે અવલોકન કર્યું છે કે મુસ્લિમ લગ્ન એ એક કરાર છે જેનો બહુવિધ અર્થ છે, તે હિન્દુ લગ્ન જેવો સંસ્કાર નથી અને નિકાહ તૂટી જવાથી પેદા થનારા કર્તવ્ય અને જવાબદારીઓમાંથી છટકી શકાય નહીં કે પીછેહટ કરી શકાય નહીં.  આ કેસ એજાઝુર રહેમાન દ્વારા ભુવનેશ્વરી નગર, બેંગલુરુમાં એક અરજી સાથે સંબંધિત છે, જેમાં 12 ઓગસ્ટ, 2011 ના રોજ બેંગલુરુમાં ફેમિલી કોર્ટના પ્રથમ અધિક મુખ્ય ન્યાયાધીશના આદેશને રદ કરવાની માંગણી કરવામાં આવી હતી. રહેમાને તેની પત્ની સાયરા બાનુને 25 નવેમ્બર, 1991 ના 5000 રૂપાયની મેહર સાથે 'તલાક' શબ્દ કહીને છૂટાછેડા આપ્યા હતા.

આ છૂટાછેડા પછી, રહેમાને બીજા લગ્ન કર્યા જેનાથી તે એક બાળકનો પિતા બન્યો. ત્યારબાદ બાનોએ 24 ઓગસ્ટ, 2002 ના રોજ ભરણપોષણની માંગણી સાથે નાગરિક દાવો દાખલ કર્યો. ફેમિલી કોર્ટે આદેશ આપ્યો હતો કે વાદી તેના મૃત્યુ કે તેના પુનર્લગ્ન સુધી અથવા પ્રતિવાદીના મૃત્યુ સુધી દાવોની તારીખથી 3,000 રૂપિયાના દરે માસિક ભરણપોષણનો હકદાર છે.

25,000 રૂપિયાના દંડ સાથે અરજીને ફગાવી દેતા જસ્ટિસ ક્રિષ્ના એસ દીક્ષિતે 7 ઓક્ટોબરે પોતાના આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે, “નિકાહ એક કરાર છે જેના ઘણા અર્થ છે, તે હિન્દુ લગ્ન જેવા સંસ્કાર નથી. આ સાચું છે. "ન્યાયમૂર્તિ દીક્ષિતે વિસ્તૃત રીતે જણાવ્યું કે મુસ્લિમ લગ્ન સંસ્કાર નથી અને તે તેની સમાપ્તિ પછી ઉભી થયેલી અમુક જવાબદારીઓ અને અધિકારોથી ભાગી શકે નહીં.

ખંડપીઠે કહ્યું, "છૂટાછેડા દ્વારા લગ્ન તૂટી ગયા પછી પણ, હકીકતમાં પક્ષકારોની તમામ જવાબદારીઓ અને ફરજો સંપૂર્ણપણે સમાપ્ત થતી નથી." તેમણે કહ્યું કે મુસ્લિમોમાં, નિકાહ કરાર સાથે થાય છે અને તે છેવટે તે દરજ્જો પ્રાપ્ત કરે છે જે સામાન્ય રીતે અન્ય સમુદાયોમાં ધરાવે છે. કોર્ટે કહ્યું, "આ પરિસ્થિતિ કેટલીક ન્યાયી જવાબદારીઓને જન્મ આપે છે. તેઓ કરારમાંથી જન્મેલી જવાબદારીઓ છે. "

કોર્ટે કહ્યું કે કાયદા હેઠળ નવી જવાબદારીઓ પણ ઉભી થઈ શકે છે. તેમાંથી એક વ્યક્તિએ તેની ભૂતપૂર્વ પત્નીને ભરણપોષણ ચૂકવવાની પરિસ્થિતિગત ફરજ છે જે છૂટાછેડાને કારણે પોતાની જાળવણી કરવામાં અસમર્થ બની ગઈ છે. જસ્ટિસ દીક્ષિતે કુરાનમાં સૂરા અલ-બકરાહની કલમો ટાંકીને કહ્યું કે સાચા મુસ્લિમની નૈતિક અને ધાર્મિક ફરજ છે કે તેની નિરાધાર ભૂતપૂર્વ પત્નીને ભરણપોષણ પૂરું પાડવું.