Sebi New Circular: શેરબજારમાં રોકાણ કરતાં પહેલા સેબીનો આ નવો પરિપત્ર જાણી લો, 500 કંપનીના સ્ટોક ટ્રેડિંગ પર થશે અસર
Sebi New Circular: સેબીએ ટોચની 500 કંપનીઓના શેરો માટે T+0 સેટલમેન્ટ સાઇકલ લાગુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે, જે 31 ડિસેમ્બર, 2024થી અમલમાં આવશે.
Sebi New Circular on T+0 Settlement Cycle: ભારતીય સ્ટોક માર્કેટ રેગ્યુલેટર, સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (SEBI) એ એક મોટા પગલામાં ટોચની 500 કંપનીઓના શેરો માટે T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલ લાગુ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. મંગળવારે જારી કરાયેલા તાજેતરના પરિપત્ર મુજબ, સેબીનો આ નિર્ણય 31 ડિસેમ્બર, 2024થી અમલમાં આવશે. આ નવી સિસ્ટમનો ઉદ્દેશ્ય શેરબજારમાં ટ્રેડિંગ અને સેટલમેન્ટ પ્રક્રિયાને ઝડપી અને વધુ અસરકારક બનાવવાનો છે. આ સાથે સેબીએ સ્ટોક એક્સચેન્જો, ક્લિયરિંગ કોર્પોરેશનો અને ડિપોઝિટરીઝને પણ જરૂરી ટેક્નોલોજી અને પ્રોસેસિંગ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને મજબૂત કરવા માટે નિર્દેશ આપ્યો છે. જેથી સંસ્થાકીય રોકાણકારો પણ આ સિસ્ટમમાં કોઈપણ અવરોધ વિના ભાગ લઈ શકે.
T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલનો અર્થ એ છે કે ટ્રાન્ઝેક્શન ટ્રેડિંગ દિવસે જ પતાવટ કરવામાં આવે છે. હાલમાં, T+1 પતાવટ ચક્ર મોટાભાગના શેરો માટે લાગુ પડે છે, જેમાં પતાવટ વ્યવહારના એક દિવસ પછી થાય છે. T+0 સિસ્ટમ સાથે, વેપારીઓ અને રોકાણકારોને તેમના નાણાં અને શેર તરત જ મળશે, જે રોકડ પ્રવાહ અને રોકાણ વ્યવસ્થાપનમાં સુધારો કરશે.
સેબીના નવા પરિપત્ર મુજબ, ટોચની 500 કંપનીઓ પર T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલ લાગુ કરવામાં આવશે. આ મુજબ:
- આ સિસ્ટમ 31 ડિસેમ્બર, 2024 થી તબક્કાવાર લાગુ કરવામાં આવશે.
- શરૂઆતમાં ટોચની 500માંથી નીચેની 100 કંપનીઓનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.
- દર મહિને, સિસ્ટમ નીચેની 100 કંપનીઓને ઉમેરશે અને અંતે ટોચની 500 કંપનીઓ સુધી પહોંચશે.
સેબીએ તમામ સ્ટોક બ્રોકર્સને આ નવી સિસ્ટમમાં ભાગ લેવાની મંજૂરી આપી છે અને તેમને T+0 અને T+1 સેટલમેન્ટ સાઇકલ માટે અલગ બ્રોકરેજ ચાર્જ કરવાની સત્તા આપી છે, જો તે નિયમનકારી મર્યાદામાં હોય.
T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલની સફળતાની ખાતરી કરવા માટે, તે માત્ર નોન-કસ્ટોડિયન ક્લાયન્ટ્સ માટે માર્ચ 2024માં લાગુ કરવામાં આવ્યું હતું. ત્યારબાદ, સપ્ટેમ્બર 2024 માં, 25 શેરોમાંથી ટોચની 500 કંપનીઓ સુધી પહોંચવા માટે સિસ્ટમનો વિસ્તાર કરવામાં આવ્યો. આ સિસ્ટમના બીટા વર્ઝનની કામગીરીની સમીક્ષા કર્યા બાદ સેબીએ આ નિર્ણય લીધો છે.
T+0 સિસ્ટમ સાથે, રોકાણકારોને તેમના ભંડોળ અને સ્ટોક્સ માટે તાત્કાલિક ઍક્સેસ મળશે. આનાથી તેમના રોકડ પ્રવાહ અને પ્રવાહિતામાં સુધારો થશે. ઝડપી સેટલમેન્ટ પ્રક્રિયા ક્લિયરિંગ અને સેટલમેન્ટના જોખમો ઘટાડશે. આ સિસ્ટમ માર્કેટમાં પારદર્શિતા વધારશે અને રોકાણકારોનો વિશ્વાસ મજબૂત કરશે. T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલ ભારતીય શેરબજારને વૈશ્વિક ધોરણોની નજીક લઈ જશે. આનાથી રિટેલ રોકાણકારોને જ ફાયદો થશે નહીં, પરંતુ સંસ્થાકીય રોકાણકારોની ભાગીદારી પણ વધશે.
T+0 સિસ્ટમનો અમલ એ એક જટિલ પ્રક્રિયા છે, જેમાં તમામ બજાર સહભાગીઓ, જેમ કે બ્રોકર્સ, એક્સચેન્જો અને ડિપોઝિટરીઝ વચ્ચે સંકલનની જરૂર છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને, સેબીએ પૂરતો સમય અને સંસાધનો ઉપલબ્ધ કરાવ્યા છે જેથી કરીને કોઈ વિક્ષેપ ન આવે. T+0 સિસ્ટમ બજારની કાર્યક્ષમતામાં સુધારો કરશે. T+0 સેટલમેન્ટ સાયકલ એ ભારતીય શેરબજારમાં એક ઐતિહાસિક પગલું છે, જે ટ્રાન્ઝેક્શન પ્રક્રિયાને ઝડપી અને વધુ કાર્યક્ષમ બનાવશે. આ પગલાથી રોકાણકારો માટે પારદર્શિતા અને વિશ્વાસ વધશે તેમજ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્પર્ધા માટે બજાર તૈયાર થશે.
આ પણ વાંચો....
ટ્રેન્ડિંગ સમાચાર
ટોપ સ્ટોરી
